Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WSTĘP
Nadrzędnymcelemniniejszegoopracowaniajestrozważeniepytania,któ-
renasunęłosięwtrakciebadańdyskursówhistorycznychChorwatówiSerbów
wpopularnonaukowychsyntezachdziejównarodu,publikowanychwksiążceSe-
miotykadyskursuhistorycznego(zob.Czerwiński2012a)1-amianowicie:jakto
siędzieje,żeczytającteksthistoryczny,zakładamy,iżmówionprawdę?Badania
teuzmysłowiłymi,żezałożenieoprawdziwościprzekazywanychtreściwdeko-
dowanymtekściemożezostaćprzezinterlokutorapoczynione(jedynie?)napod-
stawieokreślonychpresupozycji,aktywizowanychnapoziomie,mówiącumow-
nie,gatunkowym.Abyzdaćsprawęzeznaczącegowymiarugatunku,
proponujęrozważyćtękwestięnapłaszczyźnieznakowej,uznając-wśladza
sugestiąJakobsona-żewszystkieskładnikiprocesukomunikowaniamającha-
rakterznakowy.Uczonypisał:nWszystkiezjawiskajęzykowe-odnajmniejszych
składnikówdocałychwypowiedziiwymiany-działajązawszeitylkojakozna-
ki”(Jakobson1989:67).Wtensposóbpodejmujędialogipolemikęzniektórymi
konstruktywistycznymiiantyesencjalistycznymiujęciamiwhistoriografiiiwfi-
lozofiijęzyka,którychcelemjestapriorycznezakwestionowanieprawdziwości
tekstuoprzeszłości.
Poprzeprowadzeniutakiejargumentacjipróbujęnakolejnymetapiebadań
rozważyćkonkretnezjawiskajęzykowo-stylistyczne,którenwspółdziałają”zga-
tunkiemmowy,przyczyniającsiętymsamymdosemiozystylu.Semiozagatunku
istylu-oilenieprowadzidowykluczającychsięwakciedekodowaniadyspozy-
cjisemantycznych-współtworzypejzażtekstuhistorycznegoiumożliwianarzu-
ceniemuzakładanychwakcieodbiorupresupozycji,awśladzatym-uznaniego
zaprawdziwy.Abyproblemówstałsięwystarczającojasny,próbujędlasyntezy
dziejównaroduznaleźćmiejscewuniwersumkomunikowania,konfrontujęów
gatunekzpodręcznikiemdohistorii,atakżeobszernieomawiamcechystylo-
twórczeiichpotencjałznaczący.Analizujęrównieżprzenikanieinnychgatunków
doomawianychksiążek.Nakoniecprzedstawiamosobliwesyntezy,któreznajdu-
1OgłoszonetutajbadaniapowstaływwynikuprojektubadawczegonJęzykoweisemiotyczne
strukturydyskursówwchorwackiejiserbskiejhistoriografiipo1945roku”finansowanegoprzez
MNiSW
.Wramachtegożprojektu,choćnaróżnychjegoetapach,opublikowałemdwaartykuły,któ-
re-wwersjiskróconej-zostałyumieszczonejakopierwszyiczwartyrozdziałniniejszegoopracowa-
nia(zob.Czerwiński2010ai2010b).
7
