Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
diachzgromadzonychwdzialeWyobraźniawizjaimaginacja,jakteżzaświaty
traktująonichpracezebranewczęściWkręguzaświatów.Wramachposzczegól-
nychczęściwypowiedzibadaczyułożonochronologicznie,nieustanawiającosobnych
wątkówdlastudiówpoświęconychliteraturzeświatowej.Dominująomówieniaolite-
raturzeXXwiekuinajnowszej,choćniezabrakłoteżpracnatematliteraturydawnej,
jakteżXIX-wiecznej.
Działonirycznyotwierapracanatematsnówwtwórczościromantykówrosyjskich.
MowaoAleksandrzePuszkinie,MichaleLermontowieiMikołajuGogolu.Zkoleiod
razuprzechodzimydoliteraturypozytywizmu,byobserwowaćświatpostacizLalki
BolesławaPrusa,astąddoMłodejPolski,wktórejgodneogląduokazałysięsen-
neklimatyerotycznejlirykiKazimierzaPrzerwy-Tetmajera,jakteżbaśnie.Odnich
niedalekojużdodwudziestoleciamiędzywojennegoitwórczościBolesławaLeśmiana
iwidzeńsennychopisanychwcykluAniołowie.Niejednokrotnieżycie,śmierć,jawa
isenprzeplatająsię,dotegodochodzimiłośćtakieobrazykrzyżująsięwbiografii
itwórczościJanaBrzechwy.SeniobsesjetozkoleiobrazwydobytyzpoezjiRafała
Wojaczka.Senjakoprojekcjaprzeszłości,niechcianydoniejpowrót,przynosianali-
zawyznańMironaBiałoszewskiego.Godnypoznaniajestteżświatsnówzarysowany
wpoezjiWisławySzymborskiej.Oniryzmmożeteżbyćosią,wokółktórejbudujesię
całąpowieść,gdydokonująsięprzejściaodsnudojawyiodjawydosnu.Ztejper-
spektywypostrzegasięDomdzienny,domnocnyOlgiTokarczuk.Wreszcieokazuje
się,żeoniryzmjesttakżeobecnywpoezjinajnowszej.NiechodzitylkooAdama
Kaczanowskiego,aleocałegronotworzącychstaleautorówzkolejnychnajmłodszych
generacji.Relacjasenamiłośćstanowijedenprzewodnichwątkówtejczęścitomu.
Kolejnytooniryzmwbaśni.
Zdawaćbysięmogło,żekorzystaniezdobrodziejstwwyobraźni,budowaniewizji
orazimaginacjatodomenaliteraturepokdawniejszych,wtymtakżeromantyzmu.
Faktycznie,światwyobraźniobecnywliteraturzebarokureprezentujestudiumpo-
święconetwórczościSamuelaTwardowskiego,natomiastspośródromantykówobec-
nyjestJuliuszSłowackizwyimaginowanąpodróżąwzaświaty.Oderwanieodczasu
iprzestrzenipozwalabudowaćStanisławowiBrzozowskiemuwizjębiografiiMichała
Kaniowskiego.Stądjużniedalekodorozchwianegouswychpodstawświatainnego
mistrzawizjiiwyobraźniBrunonaSchulzaijegoopowiadań.Senstanowiteżwrota
doświataimaginacjiTadeuszaRóżewicza,któregoutworyniejednokrotniezapisem
tychwędrówek.Odbywająsięonemiędzysnemajawą.Sferywyobraźniotwartepo-
zostająteżdlapenetrującychjepoetówaktywnychwlatachdziewięćdziesiątychXX
wiekuiwokresiepóźniejszym.Częstosplatająsięzdoświadczeniamidoznawanymi
napłaszczyźniereligijnej.
Imaginacyjnawędrówkapozaświatachczyteżpodróżdonichbyłaprzedmiotem
poszukiwań,jakpokazałemwpierwszejczęściobecnegowprowadzenia,poetówipi-
sarzyjużodzaraniadziejówliteratury.Przykładtakiejwyprawyunaoczniastudium
~33~