Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
MariuszMarkiewicz
UniwersytetJagielloński
Państwonowożytne
Kilkarefleksjihistoryka
dostrzegajątozjawiskoiokreślająjenajczęściejjakokształtowaniesięabso-
Naprzełomieśredniowieczaiczasównowożytnychwwiększości
podmiotówpolitycznychbiorącychaktywnyudziałwpolityceza-
granicznejzaczęłyzachodzićzmianywichorganizacji.Historycy
lutyzmu,państwczymonarchiinarodowychbądźwreszciepaństwfiskalno-
-militarnychczymilitarno-fiskalnych.Przyczynątegoprocesubyłyzmiany
wsposobieprowadzeniawojny,któredokonałysięwXVstuleciu.Wieluhi-
storykówprzyjęłookreślenieanglosaskieinazywajerewolucjąmilitarną,
jednakżebadacze,którzyzajmująsięhistoriąwojskowościianalizująsposo-
byprowadzeniawojnywczasachnowożytnychużywajątegopojęciawwie-
luinnychprzypadkach.Nieulegawątpliwości,żeodXVdokońcaXVIIIw.
nastąpiłowielezmian,aleniezmieniłasięzasada,żewojnazostałazłożona
wręcenzawodowców”
.Zawodoweoddziaływystępowałyjużwśredniowie-
czu,aległównąsiłąmilitarnąpozostawaławówczasarmiarycerskawspo-
maganamilicjamiejską,jednakwXVw.poniosłaonaszeregspektakularnych
klęsk.WielkiewrażeniewEuropieZachodniejwywołałabitwapodNancy
w1477r.,gdzieświetnaarmiaburgundzka,uzupełnionazawodowymiżoł-
nierzamizostałarozgromionaprzezpiechotęszwajcarską,aostatnimęski
przedstawicielksiążątBurgundiiwniejpoległ.Napolachbitewzaczęłakró-
lowaćuszykowanawgłębokieszyki,uzbrojonawpikipiechota.Rewolucyjne
zmianydokonałysiętakżewsztuceoblężniczej,niezdobyteśredniowiecz-
nefortecepoddawałysiępokilkugodzinnymostrzaleartyleryjskim-wkon-
sekwencjiwładcyzaczęlibudowaćnowoczesneforteceprzystosowanedo
walkiartyleryjskiej.BardzoczęstopodajesięprzykładfortecyMonteSan
Giovanni,którawytrzymałasiedmioletnieoblężenie,natomiastarmatykróla
FrancjiKarolaVIIIzniszczyłyjejmurywciąguośmiugodzin.Ekspansjakolo-
nialnaizwiązanezniąkonfliktypomiędzypaństwamieuropejskimizmusi-
łyjezkoleidobudowycorazwiększychilepiejuzbrojonychokrętów.Czasy
