Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
wBielsku-Białej9.Problematykaarchitekturyprotestanckiejpojawiasięjakoczęść
całościowychopracowańdziejówsztukigórnośląskiej
10
orazwpanoramieśląskiego
modernizmuautorstwaBeatyStörtkuhl11.
Natomiasttematnowoczesnejarchitekturyprotestanckiej–ewangelickichkoś-
ciołówregionu–jakoodrębnezagadnieniebadawczepojawiłsięstosunkowonie-
dawno.Inspiracjądozajęciasiętymzagadnieniemwsposóbwyodrębnionystało
sięwydaniew2017rokuprzezRegionalnyInstytutKulturywKatowicachwramach
projektuupamiętniającego500-lecieReformacjistarannieopracowanejmapyzaty-
tułowanejKościołyikapliceewangelickiewojewództwaśląskiego
12
.Namapieregionu
zamieszczonoinformacjeoznajdującychsiętutajobiektacharchitekturykościel-
nej,przyczymstosowniedobranymikoloramioznaczonoichprzynależnośćdo
poszczególnychokresówhistorycznych,odnajstarszychzXVwiekuponajnowsze,
powstałepo1945roku.Teostatniezaznaczonezostałyszczególniewyraziściesil-
nymkoloremcynobrowym.Ichrozmieszczeniewykazujepewnąniezwykłącechę:
niemaichwcalewpółnocnejczęściwojewództwa,natomiastwmiaręposuwania
sięnapołudniowyzachódobserwujemywyraźnezagęszczanie,któreosiągaswoje
apogeumnaziemiŚląskaCieszyńskiego.Opisanamapaposłużyłajakopunktwyj-
ściadobadańprowadzonychwciągunastępnychdwóchlatprzezpiszącątesłowa.
Najejpodstawiewykonanyzostałszkicukazującyrozmieszczenieomawianych
budowlikościelnychwterenie(il.1).
Pierwszesygnałyopowstającychnowychkościołachewangelickichzawdzięczamy
samymautoromniektórychznich.EdwardKisieliHenrykRaszkaprzedstawilina
sesjiwCieszyniew1992rokuinformacjeonowopowstałychbudowlachwCisow-
nicy,Bażanowicach,Marklowicach,Puńcowie,Brennej,Ruptawie,Ustroniu-Polanie
iPierśćcu.Dopublikacjinatentematdołączonoszkiceplanówiwidokiperspekty-
wicznekościołów.Tekstskupiasięnainformacjioszczegółachtechnicznychkon-
strukcji,ozastosowanymmaterialebudowlanym.Mocnowydobytotuznaczenie
elementówżelbetowych13.Dodanoteżważnąinformację,żekościołytebudowane
byływwiększościsystememgospodarczymprzezczłonkówmiejscowejspołeczności
9PodznakiemRóżynadBiałą.500latReformacji1517–2017,katalogwystawywMuzeum
Historycznym,red.I.Purzycka,oprac.P.Kenig,G.Madej,Bielsko-Biała2017.
10SztukaGórnegoŚląskaodśredniowieczadokońcaXXwieku,red.E.Chojecka,Katowice2009.
11B.Störtkuhl,ModernizmnaŚląsku1900–1939.Architekturaipolityka,Wrocław2018.
12Kościołyikapliceewangelickiewojewództwaśląskiego(mapa),red.I.Kontny,oprac.E.Caban,
B.Ferdyn-Janik,R.Garstka,D.Cholewa,B.Kocielska,I.Kontny,A.Syska,M.Walker,Katowice
2017(cytowanedalejjako:Mapa).
13E.Kisiel,H.Raszka,NowekościołyewangelickienaŚląskuCieszyńskim,„Inżynieria
iBudownictwo”1991,nr4–5,s.177–181(nieuwzględniakościołówwUstroniu-Polanie,Brennej
iPierścu);E.Kisiel,H.Raszka,NowekościołyewangelickienaŚląskuCieszyńskim,„Pamiętnik
Cieszyński”1992,t.5,red.I.Panic,s.98–108.Tekstposzerzonyowyżejwymienioneobiekty.
