Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
1.Wstęp
PowstanieserwisówVOD(videoondemand)orazwciążzmienia-
jącasiękulturaoglądaniafilmówiseriali,którychemisjanieogra-
niczasięjużwyłączniedojednegoodbiornikaanijednegomedium,
sprawia,żetranslatorycznarefleksjanaukowawodniesieniudopo-
szczególnychgatunkówjestpotrzebnatakżewkontekście„retrans-
lacji”,czyliponownegotłumaczeniajużrazprzetłumaczonychutwo-
rów.DopowodówretranslacjiChaume(2018:18–23)zaliczamiędzy
innymizmianęformatuemisjii(lub)układutranslacji,przestarza-
łośćistniejącegotranslatu,kwestieekonomiczneoraztrudnościna
poziomiepozyskaniaprawautorskichdotranslatu.Fakt,żesitcomy,
którychpierwotnaemisjaskończyłasięwielelatwcześniej,wciąż
trafiajądoofertnowychusługodawcówstreamingowychitymsa-
mymdocierajądokolejnychwidzów,możeskutkowaćkoniecznością
dokonaniaretranslacjizpowyższychpowodów.Niemożemytakże
zapomnieć,żejednymzelementówzadaniatranslacyjnego,wuję-
ciuŻmudzkiego(2013:184),jest„uzyskaniepożądanejdeskrypcji
adresatadocelowego”.Takiesitcomyzlatdziewięćdziesiątych,jak
FriendsczyThat:70sShow,sąobecnieoglądaneprzezmłodsząpu-
blikę–widzów,którzyurodzilisiępozakończeniuoryginalnejemisji
tychutworów.Podczasretranslacjitranslatorzpewnościąpowinien
uwzględnić„antycypowaneprzezniegozdolnościpoznawcze[nowe-
go]odbiorcytekstuprzekładu”(Małgorzewicz2006:175).Analizage-
nologicznasitcomudostarczyprzytyminformacjinatemattego,co
jestkluczowymelementemtekstuwyjściowegoorazwczymmożna
doszukiwaćsięcechcharakterystycznychdanychutworów.
Uwzględnieniekonstytutywnychkonwencjigenologicznychtłu-
maczonychkomunikatówaudiowizualnychidążeniedoichzachowa-
nia(odwzorowania)wtranslatachjestistotnerównieżzewzględu
naoczekiwaniaadresatówdocelowych.Takjakgatunkiliterackie
(por.Nord1999:145),takrównieżgatunkiaudiowizualnewywołują
uwidzówokreśloneskojarzeniadotycząceichtreści,formatuifunk-
cji.Wczasachcharakteryzującychsięmnogościąofertprzypisanie
utworówdokonkretnychgatunkówpozwalaadresatomnazdobycie
orientacjiwpropozycjachorazdokonanieszybszegowyboruzgodnie
zwłasnymgustem(por.Mittell2004:xi;Creeber2015a:1).Trans-
latorzyjakotwórcypowinniponadtozdawaćsobiesprawęzroli,
jakąodgrywapowtarzalnośćkonwencjiwprzetrwaniuposzczegól-
nychgatunków(por.Skwarczyńska1965:144).Wukładzietransla-
cyjnym,definiowanymwkategoriachkomunikacyjnych,konwencje
gatunkowe„kierująrozumienietekstunastałe,wstępnieokreślone
tory[i]wspomagająudanyprzebiegkomunikacji”22(Göpferich1999:
62[tłum.własne]).
22„[…]dasTextversteheninfeste,vorgeformteBahnenlenken,denerfolgrei-
chenVerlaufderKommunikationfördern”(Göpferich1999:62).
