Skandynawia współczesna w poszukiwaniu nowych dróg rozwoju (1975-2014)

Bernard Piotrowski

Uzyskaj dostęp

ISBN/ISSN:

978-83-232-2826-4

DOI:

Wydawnictwo:

Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza

Rok wydania:

2015

Liczba stron:

284

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Bibliografia:

Piotrowski, Bernard. Skandynawia współczesna w poszukiwaniu nowych dróg rozwoju (1975-2014). Red. . Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, 2015, 284 s. ISBN 978-83-232-2826-4

Bibliografia refWorks:

RT Book, Whole

SR Electronic(1)

A1 Piotrowski, B.

T1 Skandynawia współczesna w poszukiwaniu nowych dróg rozwoju (1975-2014)

PB Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza

PP Poznań

YR 2015

SN 978-83-232-2826-4

Bibliografia BibTex:

@Book{ 157632, author = "Piotrowski, Bernard", editor = "", title = "Skandynawia współczesna w poszukiwaniu nowych dróg rozwoju (1975-2014)", publisher = "Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza", year = "2015", address = "Poznań", isbn = "978-83-232-2826-4" }

Bibliografia endNote:

TY - BOOK

AU - Piotrowski, Bernard

ED -

TI - Skandynawia współczesna w poszukiwaniu nowych dróg rozwoju (1975-2014)

PB - Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza

CY - Poznań

PY - 2015

SN - 978-83-232-2826-4

ER -

Netografia (standard APA):

Piotrowski, Bernard. Skandynawia współczesna w poszukiwaniu nowych dróg rozwoju (1975-2014) [baza danych online] Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, 2015 [dostęp: 23 07 2024]. Dostęp w Ibuk Libra: https://libra.ibuk.pl/reader/skandynawia-wspolczesna-w-poszukiwaniu-nowych-drog-rozwoju-1975-2014-bernard-piotrowski-157632.

Skandynawia w epoce postindustrialnej oraz informatycznej, skandynawska polityka dzisiaj, skandynawska ekonomia i polityka społeczna w epoce globalnej

W książce omówiono dzieje polityczne i społeczno-gospodarcze siedmiu państw i społeczeństw skandynawskich (Dania, Finlandia, Norwegia, Islandia, Wyspy Owcze i Grenlandia) od połowy lat 70. XX wieku do 2014 roku włącznie. W oparciu o obfitą dokumen...

Więcej

ISBN/ISSN:

978-83-232-2826-4

DOI:

Wydawnictwo:

Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza

Rok wydania:

2015

Liczba stron:

284

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Wstęp10
1. Finlandia – początki samodzielnego politycznie i postindustrialnego rozwoju kraju14
Rozdział I KRYZYS PAŃSTWA OPIEKUŃCZEGO I CO DALEJ? SKANDYNAWIA W LATACH 1975–199014
1.1. Wydarzenia polityczne (1975–1981)14
1.2. U progu rewolucji postindustrialnej24
1.3. Polityka społeczna Finlandii lat 8028
2. Szwedzkie państwo opiekuńcze w opałach29
2.1. Życie polityczne kraju w latach 1973–198130
2.2. Szwedzka polityka zagraniczna lat 8035
2.3. Osiągnięcia i porażki szwedzkiej ekonomiki lat 8039
2.4. Blaski i cienie szwedzkiego modelu państwa opiekuńczego42
2.5. Życie polityczne Szwecji w końcu lat 8045
3. Dania – pomiędzy kryzysem a wzrostem gospodarczym46
3.1. Dania a światowy szok energetyczny47
3.2. Życie polityczne w Danii (1975–1982)49
3.3. Dziesięcioletnia era Schlütera52
3.4. Gospodarka i polityka społeczna między welfare state a neoliberalizmem56
3.5. Polityka zagraniczna i bezpieczeństwo Danii62
4. Norweski bieg ku zamożności64
4.1. Życie polityczne Norwegii64
4.2. O postindustrialny rozwój gospodarczy68
4.3. O szersze kontakty z Europą i światem73
4.4. Między ideałami państwa opiekuńczego a neoliberalnym pragmatyzmem75
5. Skandynawia Zachodnia – od kryzysu do zamożności78
5.1. Islandzkie dylematy gospodarcze, polityczne i wojskowe78
5.2. Kształtowanie się inuickiej (grenlandzkiej) tożsamości etniczno-kulturowej84
5.3. Wyspy Owcze na przełomie lat 70. i 8091
1. Finlandia – wyzwania polityczne i dylematy społeczno-gospodarcze94
Rozdział II SKANDYNAWIA U SCHYŁKU XX WIEKU94
1.1. Finlandia w latach 1988–1990. Zmiany, oczekiwania i obawy94
1.2. O nową jakość stosunków fińsko-rosyjskich97
1.3. Kryzys gospodarczy w Finlandii (1991–1993)100
1.4. Zmagania Finlandii o przynależność do Unii Europejskiej102
1.5. Życie polityczne w Finlandii w latach 1995–2000106
1.6. Poprawa koniunktury gospodarczej w latach 1995–2000109
1.7. Polityka społeczna w warunkach kryzysu państwa opiekuńczego111
1.8. Epoka informatyczno-postindustrialna113
2. Szwecja na drodze przemian i nowych doświadczeń116
2.1. Zwrot w prawo w polityce wewnętrznej Szwecji116
2.2. Kryzys gospodarczo-finansowy Szwecji w latach 1991–1993118
2.3. Batalia Szwedów o przystąpienie do Unii Europejskiej120
2.4. Szwedzka polityka zagraniczna i polityka bezpieczeństwa125
2.5. Szwedzka gospodarka i polityka społeczna wobec kryzysu podstaw państwa dobrobytu127
2.6. Szwecja jako państwo wielokulturowe132
3. Dania lat 90. Nowoczesność w gospodarce i większa elastyczność w polityce134
3.1. Zmierzch ery Schlütera134
3.2. Duńskie kontakty z Unią Europejską136
3.3. Duńska polityka zagraniczna i polityka bezpieczeństwa lat 90141
3.4. Początki budowy postindustrialnego społeczeństwa usług143
3.5. Kryzys duńskiego państwa opiekuńczego146
4. Norwegia lat 90. Budowa zamożnego społeczeństwa postindustrialnego148
4.1. Lata 90. Dalsza dominacja polityczna socjaldemokratów149
4.2. Nieudana akcesja Norwegii do Unii Europejskiej150
4.3. Norweska gospodarka lat 90152
4.4. Polityka zagraniczna i polityka bezpieczeństwa Norwegii lat 90156
5. Skandynawia Zachodnia – przemiany polityczne i modernizacja gospodarcza158
5.1. W trosce o zamożną i nowoczesną Islandię158
5.2. Grenlandia – zawiłości gospodarcze modernizowanego kraju164
5.3. Trudna droga Farerów do nowoczesności w latach 90167
1. Finlandia – droga ku nowoczesności i stabilizacji171
Rozdział III SKANDYNAWIA W XXI WIEKU – OSIĄGNIĘCIA, WYZWANIA I PROBLEMY NA PRZYSZŁOŚĆ171
1.1. Finlandia – życie polityczne na miarę potrzeb nowoczesnego społeczeństwa171
1.2. Modernizacja i większa europejska ekspansywność gospodarki fińskiej180
1.3. Fińskie społeczeństwo postindustrialne oraz informatyczne184
1.4. Polityka społeczna współczesnej Finlandii185
2. Szwecja – państwo opiekuńcze czy neoliberalne?187
2.1. Zwrot w prawo w życiu politycznym Szwecji po 2000 roku187
2.2. Szwecja – społeczeństwo postindustrialne XXI wieku196
3. Dania – nowoczesny i zamożny kraj XXI wieku206
3.1. Duński model polityki kompromisu i stabilizacji206
3.2. W trosce o nowoczesny oraz efektywny system polityki gospodarczej i społecznej215
4. Współczesna Norwegia – udana droga do zamożności i nowoczesności222
4.1. Zwrot w prawo w życiu politycznym Norwegii w pierwszym dziesięcioleciu XXI wieku222
4.2. Osiągnięcia i wyzwania rozwoju gospodarczego oraz życia społecznego Norwegii w pierwszym dziesięcioleciu XXI wieku229
5. Skandynawia Zachodnia wobec wyzwań XXI wieku240
5.1. Islandzki marsz z przeszkodami ku postindustrialnej nowoczesności241
5.2. Narodowe aspiracje i pęd Farerów ku modernizacji w XXI wieku251
5.3. Dylematy narodowe i gospodarcze Grenlandii w XXI wieku255
Wnioski końcowe262
Bibliografia267
Indeks nazwisk278

Wpoczątkachmaja1983rokusocjaldemokrataKaleviSorsautworzył

większościowy,centrowo-lewicowygabinet,złożonyzsocjaldemokratów,

PartiiCentrum,SzwedzkiejPartiiLudowejorazFińskiejPartiiWiejskiej.

CzwartyjużgabinetSorsymiałpoparcie127posłówwparlamencie,asilną

podporąrządubylisocjaldemokraci,pogodzenipolityczniezCentrum.Do-

świadczonydyplomataPaavoVäyrynenzostałministremsprawzagranicz-

nychiwicepremierem.Nowymministremds.środowiskanaturalnegozostał

socjaldemokrataMattiAhde.GabinetSorsy,rządzącywlatach1983–1987,

byłpierwszympoIIwojnieświatowej,któryprzetrwałcałąkadencję.Fińska

scenapolitycznazaczynałasięstabilizowaćpolitycznieorazspołecznie.

Przednowymrządemstanęłapoważnakwestiazahamowaniainflacjioraz

skutecznejwalkizbezrobociem.Abyjednakpodnieśćgospodarkędopozio-

munowoczesnejekonomiki,niezbędnebyłypożyczki,chociażdonichzawsze

mielizastrzeżeniasocjaldemokraci.

Nainnąjeszczesprawęnależałobyzwrócićuwagę.Wdrugiejpołowielat

80.nastąpiłobowiempoważnerozbicieideologiczneorazorganizacyjne

wfińskimruchukomunistycznymiskrajnielewicowym.Wpływnazmiany

naturypolitycznejorazideowejmiaływydarzeniawruchurobotniczym,

szczególniekomunistycznymwEuropieZachodniejiwZSRR(początki

tzw.eryGorbaczowaod1985roku).Większośćkomunistówfińskichsympa-

tyzowałazeurokomunizmem(tzw.liniaeurokomunistyczna)igłosiłajego

zasadniczepoglądy.Wlatach1984–1985rozbicieideologicznebyłoszczegól-

niewidocznewszeregachKomunistycznejPartiiFinlandii(SuomenKommu-

nistinenPuolue,SKP),któramiałaswychposłówwparlamencie,alepodna-

zwąDemokratycznegoZwiązkuNaroduFińskiego(DZNF).Jużwpołowielat

80.aktywistakomunistycznyTaistoSinisaloprzewodziłmniejszościowągrupą

komunistówwiernychMoskwie.OdłamtenzarzuciłKomunistycznejPartii

Finlandii„prawicowenarodoweodchylenieizbytnireformizmwpoglądachna

sprawyspołeczne”.W1986rokuwiernyMoskwieodłamkomunistówutworzył

nowąpartię,tzw.DemokratycznąAlternatywę(DemokraattinenVaihtoeh-

to).Podalszychwewnętrznychtarciachtaniewielka,alekrzykliwapartyjka

zmieniłanazwęnaZwiązekLewicowy(Vasemmistoliitto,VAS).Wtejsytu-

acjiw1990rokuDZNFprzestałdziałaćjakopartiasamodzielna.Mającynie-

gdyśdużewpływyAarneSaarinen(od1966rokuprzywódcafińskichkomu-

nistów),głoszącyzasadybudowaniasocjalizmuzapomocąśrodkóworaz

metoddemokratycznychiparlamentarnych,poniósłklęskę.Ruchkomuni-

stycznybyłwewnętrznierozbityimałonośnyideologicznie.

WażnąkwestiąetnicznąwpolitycewewnętrznejFinlandiilat70.i80.był

problemalandzki.NaprzełomietychdziesięcioleciAlandowiezabiegali

ozagwarantowanieimprzezwładzefińskieautentycznejautonomiijęzyko-

Brak wyników

Skandynawia współczesna w poszukiwaniu nowych dróg rozwoju (1975-2014)

Treść książki

Znajdź bibliotekę blisko siebie, i uzyskaj dostęp do ebooka w systemie IBUK Libra