Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
28
Artykuły
Narodowyzasóbarchiwalnydzielisięnapaństwowyiniepaństwowy.Nie-
państwowyobejmujeewidencjonowanyzasóbpublicznyoraznieewidencjono-
wanyzasóbprywatny,czylispuścizny.Materiałyarchiwalnewytworzonewwy-
nikudziałalnościosobyfizycznejstanowiąjejwłasnośćorazjejnastępców
prawnych.Nawniosekwłaścicielalubposiadaczaoraznapodstawiedecyzji
właściwegodyrektoraarchiwumpaństwowegomożnawpisaćmateriałyarchi-
walnedorejestruniepaństwowegozasobuarchiwalnego.Wpisanedorejestru
materiałyarchiwalnestanowiącespuściznęmogąbyćwówczaskonserwowane
nakosztpaństwa,alewłaścicielmaobowiązekzapewnićtymmateriałomarchi-
walnymodpowiedniewarunkiprzechowywaniaiochronieniaprzeduszkodze-
niem,zniszczeniemiutratą.Spuściznyzgodniezustawąonarodowymzasobie
archiwalnymiarchiwachmogąbyćzbywanewwynikuumowykupnasprzeda-
ży.Jednakprawopierwokupuzastrzeżonodlaarchiwówpaństwowychlubwy-
odrębnionych3.JużwDekrecieoorganizacjiarchiwówpaństwowychiopiece
nadarchiwaliamiz7lutego1919rokuzagwarantowanoopiekępaństwapol-
skiegonadarchiwaliamiprywatnymizwłaszczawsytuacjizagrożenia.Wydział
ArchiwówPaństwowychprzyMinisterstwieWyznańReligijnychiOświecenia
Publicznegozazgodąwłaścicielamógłwłączaćjakodepozytyarchiwaprywat-
nedozasobupaństwowego,atakżeudzielaćradwzakresieprzechowywania
ikonserwacjiorazwizytowaćtearchiwa4.
Spuściznyosóbważnychdlaspołeczeństwa,polityki,nauki,kulturyitp.
gromadzonesąwarchiwach,bibliotekach,anawetmuzeach.Instytucjetemogą
jekupowaćlubnabywaćjakodaryidepozyty5.Dlategoniemazastosowania
wtymprzypadkuzasadapertynencjiterytorialnej,czyliprzynależnościmate-
riałówarchiwalnychdoterytoriumorazproweniencji,gdyżzdarzasiętakże
rozproszeniemateriałówarchiwalnychzespuścizn6.
InstytucjąspecjalizującąsięwPolscewopracowywaniuiprzechowywa-
niuspuściznjestArchiwumPolskiejAkademiiNauk,którewedługstatutu
z1952rokuiustawyoPolskiejAkademiiNaukz25kwietnia1997rokuma
zazadaniegromadzeniewswoimzasobiespuściznuczonych.Archiwum
PolskiejAkademiiNaukwWarszawiezostałopowołanenamocyuchwały
nr167/53SekretariatuNaukowegoPrezydiumPANzdnia1grudnia1953roku.
ArchiwumPolskiejAkademiiNaukjestarchiwumzpowierzonymzasobemar-
chiwalnym.Zasóbwarszawskiegoarchiwumliczy618zespołów,costanowi
3Ustawaonarodowymzasobiearchiwalnymiarchiwach.nDziennikUstaw”2011,nr123,
poz.698zpóźn.zmianami,art.2,art.9,s.41,46151.
4S.Sierpowski,D.Matelski:Dziejearchiwistykipolskiej.Wybórźródeł.T.1.
Poznań1988,s.9120,31140.
5H.Robótka,B.Ryszewski,A.Tomczak:Archiwistyka.Warszawa1989,
s.122.
6Ibidem,s.201archiwistafrancuskiNatalisdeWaillyw1838rokusformułowałzasadę
poszanowaniazespołuarchiwalnego1proweniencji.
