Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Uto,coniezostałojeszczenapisanebądźprzeczytane"
(
PN
,82
)
.Nieco
dalejautoresejudodajeszczejednozastrzeżenie:
WtychmożedrobiazgowychodwołaniachdoRobbe-Grilleta
niechodziłomioustalanieindywidualnegowkładukażdego
zpisarzy,aleozarysowaniezwiązkumiędzyichdziełami,
związkuwidocznegoidającegosięwkażdymmomencie
nazwać,któryniebędzienależałanidoporządkupodo-
bieństwa
(
zcałąseriąźlewymyślonychi,prawdęmówiąc,
trudnychdopomyśleniapojęćwpływówiimitacji),ani
doporządkuprzyległości[replacement](następstwa,roz-
woju,szkół);związektakipozwalałbydziełomokreślaćswą
naprzeciwległość,współbieżnośćidystanswobecinnych
dzieł,znajdującwsparciewróżnicachisymultanicznościach
izarysowująctymsamymprzestrzennąsiatkębezmiejsc
uprzywilejowanych.
PN,87
Takiepodejściedoliteraturynietylkozmieniacałkowiciekate-
gorie,zapomocąktórychtrzebabyoniejmówić;wymagarównież
zrewidowaniadefinicjisamejliteratury.Foucaultprzygotowuje
takądefinicję,nawiązującdoksiążkimartheRobertL’Ancienetle
Nouveau,iokazujesięowadefinicjanieoczekiwaniebliskatakważ-
negodlategouczonegopojęciadyskursu.Wogólnościliteratura
jesttutraktowanajakoto,conapisanewcześniej,acopoprzedza,
umożliwiaiokreślawarunkikażdegorodzajupisania.Wtymkon-
tekścieFoucaultmówiodosłowniekrytycznejfunkcjidyskursulite-
rackiego,będącegoznowuczystąperformatywnością,tzn.rodzajem
dyskursuoczymś
(
odyskursie
)
,azarazemtymczymś
(
tymdys-
kursem
)
.Literaturanowoczesna-częstotworzącafantazmatyczne
alegorietejswojejwłaściwości
(
Sade,mallarmé,Borges
)
-bliska
jest,jegozdaniem,
autoreferencyjnemuodniesieniu,złożonemu,wielostron-
nemuisymultanicznemu,gdziefaktpóźniejszegopojawienia
się(nowości)żadnąmiarąniedajesięsprowadzićdolinear-
negoprawasukcesji.
PN,88
Następnązewspomnianychwłasnościliteraturyjestfikcyjność.
Toniezbywalnywymiardyskursuliterackiego,którywrazzwymia-
remintertekstualnymrodzisiępozmierzchudialektykiiopozy-
cjifundującychkulturęZachodu:subiektywnościiobiektywności,
wewnętrznościizewnętrzności,rzeczywistościinierzeczywistości.
Fikcyjnośćto-jakwykładaFoucault-rozziewjęzyka,któryUroz-
kładago,rozprasza,dzieli,otwiera"(PN,90).Niechodzituoto,że
fikcjatowynikoderwaniasłówodrzeczy,botowłaśniejęzykjest
25
MichelaFoucaultpowrótdohistorii([i]literatury)