Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
cesualność),modalnośćwypowiedzi(różneformydystansowania
sięwobeczapisu),Uerotyzację"tekstu].
Dyskursten
funkcjonujeniepoto,byustanowićraznazawszejeden,
jedynysens(iwykluczyćtymsamymwszystkieinne),lecz
poto,byumożliwićichjednoczesnąwielość.
PN,108
17FHP,19;PN,362;A.She-
ridan:MichelFoucault.Te
Willś,s.90;T.Komendant:
Władzedyskursu.Michel
Foucaultwposzukiwaniu
siebie.Warszawa1994,s.5;
S.During:FoucaultandLite-
ratureś,s.93.
18G.Deleuze:Foucaultś,
s.51.
19Ibidem,s.52-53.
20H.White:DyskursFou-
caulta:historiografia…,s.268.
Por.A.Sheridan:Michel
Foucault.TeWillś,s.223-
224;T.Komendant:Władze
dyskursu.MichelFoucault…,
s.157;G.Deleuze:Negocja-
cje1972-1990ś,s.109-110;
V.Descombes:ToSamoiInne.
Czterdzieścipięćlatfilozofii
francuskiej(1933-1978).Tłum.
B.BanasiakiK.matuszew-
ski.Warszawa1997,s.139.
27
Podobnąewolucję-odnaukidoliteratury(byznowuwyra-
zićsięzapomocątytułuesejuBarthes’a,awłaściwiejegopol-
skiegotłumaczenia
)
-możnazauważyćnapłaszczyźniedyskursu
michelaFoucault.Zasadniczykorpuspractegofilozofama,przy-
najmniejnapierwszyrzutoka,wyraźniescjentystycznyrys.Tę
właściwośćposkreślalimimochodemkomentatorzy,najczęściej
namarginesachjakobyabstrakcyjnejihermetycznejArcheologii
wiedzy17.
[ZupełnieinaczejwidziałtoDeleuze:UZdajesię,iżFoucault
wswejarcheologiinietyleprezentujedyskursostosowanejprzez
siebiemetodzie,ileraczejpoematoswoichwcześniejszychdzie-
łach,osiągającpunkt,wktórymfilozofiawsposóbkoniecznystaje
siępoezją,surowąpoezjątego,copowiedziane,iktórajesttyleż
poezjąnonsensu,cosensównajgłębszych"18.Dwiestronydalejpod-
sumował:UNiechodzijużoto,bywynaleźćmetodęnaukowego
badaniatekstówliterackich.Należyodkryćiprzemierzyćównie-
znanyląd,naktórymformaliteracka,naukowysąd,potocznezda-
nie,schizofrenicznynonsens(non-sens)itp.,sąwrównymstopniu
wypowiedziami,pomimobrakuwspólnegomianownika,redukcji
czyrównoważnościdyskursywnej.Nigdywcześniejniezostałoto
osiągnięte-aniprzezlogików,aniformalistów,aniprzezinterpre-
tatorów.Naukaipoezjawrównymstopniusąwiedzą"19].
Nietojednakdecydujeoosobliwościiniepowtarzalnościdys-
kursuFoucaulta.Czytelnikówjegopismuwodziniescjentyzm,
araczejjegonieprawdopodobnainwencjapisarska.Niechodzi
wtymwypadkubynajmniejopisarskiepopisy,aleoto,żestyli-
stycznaspecyfikadyskursuFoucaultapozostajegłębokozbieżna
zjegopodejściemmetodologicznym.White,piszącoUciernisto-
ścistylu"Foucaulta,uzasadniałgoideologicznymoporemwobec
władzymetajęzykapotencjalnegokomentarza:UJegoniekończące
sięzdania,wtrąceniawnawiasach,powtórzenia,neologizmy,
paradoksy,oksymorony,naprzemiennyrytmustępówanalitycz-
nychilirycznychorazkombinacjaterminologiiscjentystycznej
zmityczną-wszystkotowydajesięzaplanowaneświadomiepo
to,abyuniemożliwićspenetrowaniejegodyskursuprzypomocy
technikkrytycznychopartychnaideologicznychprzesłankach
innychaniżelite,któreprzyjąłonsam"20.
MichelaFoucaultpowrótdohistorii([i]literatury)
