Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
tymoderwaniem,jestsymulakrumobecnościrzeczy.Taspecyficzna
jakośćmaokreślonekonsekwencjewplaniepoetyki,ponieważjest
właściwawszystkimodmianomdyskursu,niezależnieodichprzy-
należnościgenologicznej.
Drugizesejów,którychciałbymtuprzypomnieć,tofinezyjna
analizaKuszeniaśw.Antoniego.Właściwienietylkotegoutworu,
bojestonomawianynaszerokimtlejegozwiązkówintertekstual-
nych,zarównotychwiążącychgozpolemewentualnychinspi-
racji(opracowańnaukowychiparanaukowych,ikonografii),jak
itych,którełączągozresztątwórczościFlauberta.Tezwiązki
mająrozmaitycharakter:odścisłychcytatów(czykryptocytatów)
poluźniejszealuzje,aichanalizapozwalaFoucaultowistwierdzić,
żeKuszenieśw.Antoniegoto
dzieło,któreodzaranialokujesięwprzestrzeniwiedzyiist-
niejejedyniedziękiksiążkom
[
ś
][
i-
m.B.
]
otwieraprze-
strzeńliteratury,pochwyconejwsiecitego,cojużnapi-
sano.
PN,101,podkr.-m.B.
Foucaultpowiadanawet,żeteksttenjestpewnegorodzaju
kamieniemmilowymliteraturynowoczesnej,inaugurujenowejej
rozumienie:literaturyjakoinstytucji(jakoUarchiwum"),iwyzna-
czalinię,którąpodążąmallarmé,Joyce,Roussel,Kafa,Pound,
Borges.AutorBibliotekiiwyobraźniprzyznajewprawdzielojalnie,
żejużwcześniejistniałytekstyutrzymanewpodobnieradykal-
nejintertekstualnejpoetyce(np.DonKichotczydziełaSade’a),nie
mogąonejednakodgrywaćtejsamejroli,coKuszenieśw.Antoniego
zpowodudeterminującejjeparodystyczności.UtwórFlauberta
odnosisiędoUtego,cojużnapisano",owielepoważniej.Alenie
natyleserio,bystaćsięczymśwrodzajuubolewanianad-by
użyćpostmodernistycznejmetafory-Uwyczerpaniemliteratury".
TymczasempoetykaKuszeniaśw.Antoniegopozostajeintertekstu-
alnawjeszczejednymsensie.Otóż,zdaniemFoucaulta,tekstten
osobliwiewyrzekasiębyciadziełem
(
bypowiedziećtymrazempo
Barthes’owsku).Zastosowanywnimdyskursmawymiarwyraź-
nieautoreferencyjny:inscenizujeidramatyzujesamsiebie,jest
ponadtotypograficzniemocnoheterogeniczny,aprzedewszystkim
naróżnesposobykomplikujeproceslekturyirozbudzaaktywność
czytelnikauwikłanegowgręzwierciadlanychodbićczyról.
[Wtejsprawiejeszczejednoodniesienie,tymrazemdoPrzed-
mowydotransgresji,awłaściwiedojednegofragmentu,wktórym
Foucaultopisujestrategiedekonstrukcjipodmiotufilozoficznego,
przedsiębraneprzezBataille’a(PN,58-59).Wśródwłaściwościdys-
kursuBataille’a(iswojego)wymieniaheterogenicznośćpoetyki
(powieść,tekstydyskursywne,parateksty),autokreację(ijejpro-
26
MarianBielecki
