Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
OdRedakcji
zgawędzwiązanychzmorzem(Samp1987;Bartmiński1999),anad-
adriatyckiezlegend(m.in.Đurić2007).
Wkoncepcjimonografiinżeglugipomorzach”-Bałtyckim,Adriatyc-
kimiŚródziemnomorskim7-nawiązujemydotwórczościdawnychepok
historycznych.Jużbowiemwczasachstarożytnościpraktykiliterackie
odpowiadałymetaforyceżeglarskiej,onichErnstRobertCurtiuspisał,
iżwyrażałyzarównotwórcząenergię-kreację,jakiinterpretację:poeci
rzymscymielizwyczajporównywaćkomponowanieutworuliterackiego
dopodróżymorskiej,akonotacjemarynistyczne(rozwijanie/zwijanie
żagli,żeglowanie,zawijaniedoportu,rzucaniekotwicy)wskazywały
określonąsymbolikępoety-żeglarza,jegodziełajakostatku(uPliniusza)
ijegonpłynnej”wyobraźni(wpoezjiDantego).Ustalająsięwówczasma-
rynistycznetradycjegatunku(epikastarożytnatonżeglugapootwartym
morzu”)ibiegłośćwsztucesłowa:cenisiędoświadczeniewżegludze,
lawirowaniemiędzyskałami,umiejętnościwstarciachzmorskimipotwo-
ramiizagrożeniemniepomyślnychwiatrówiburz.Sztukakoresponden-
cjimarynistycznychtotakżecechastylupoetyckiego(Cyceronanwiosła
dialektyki”inżaglewymowy”,Pliniuszanżagleinterpretacji”)(Curtius
2005:136).StarożytnytoposninwokacjidoNatury”wprowadzazwrotdo
morzazarównojakopersonifikowanegonświadkawydarzeń”,jakikrajo-
brazuemocji.Wówczasteżbiblijnywąteknatury,nosicielkiradościwży-
ciuczłowieka,jakotoposwszedłdopoezjihymnicznej(nNiechzaszumi
morzeito,cojewypełnia!”(Curtius2005:100).
7
Tendalekomorskirejsłączyszlakikulturtrzechakwenównamorskiejmapieświata,
jesttozatemtylkowycinekstarożytnejkoncepcjisiedmiumórz:wliteraturzegreckiej
(zktórejfrazataprzeniknęładoliteraturyzachodniej)SiedemMórzstanowiłookreślenie
dlaAdriatyku,MorzaŚródziemnego,MorzaEgejskiego,MorzaCzarnego,MorzaCzerwo-
nego,MorzaKaspijskiegoiZatokiPerskiej,równieżokreślanejjako,,morze”.Wśrednio-
wiecznejliteraturzeeuropejskiejzwrottenoznaczałzkoleiMorzePółnocne,MorzeBał-
tyckie,Atlantyk,MorzeŚródziemne,MorzeCzarne,MorzeCzerwoneiMorzaArabskie.
PoodkryciuprzezEuropejczykówAmerykiPółnocnejkoncepcjasiedmiumórzponow-
niesięzmieniła.Żeglarzezaczęliużywaćtegookreśleniam.in.dlaOceanuArktycznego,
Atlantyku,OceanuIndyjskiego,Pacyfiku,MorzaŚródziemnegoiMorzaKaraibskiego.
Wdzisiejszychczasachnzwrottenjestnajczęściejużywanyjakopoetyckieokreślenie,
stanowiącepiękniebrzmiącąprzenośnię,któraodnosisiędowszystkichmórzioceanów
świata”(Siedemmórz-historia2016).
