Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
OdRedakcji
19
choćówczesnajejformaznacznieróżnisięodwspółczesnegopotoczne-
goznaczeniategoleksemu(Trifunović1990:28-30).Wtradycjistaro-
słowiańskiejźródłosłówbiesiadaodsyładogatunkumowy(nKatkadaje
besedabliskaznaćenju‘glagol’:govor,govorenje,reć,razgovoruopżte”,
Trifunović1990:28)czyprzemowy(slovo)11.PetarSkokpodaje,iżbie-
siada(besjeda)maznaczeniabliskiewyrazomriječ,razgovor,sastanak,
zbor(‘słowo’,‘rozmowa’,‘spotkanie/zebranie’,‘zgromadzenie’)12.Do
gatunkubiesiady,dojejauryfilozoficzno-intelektualnejijejtradycjidys-
puty13,nawiązujemywsposóbelastyczny,pamiętając,żewspółczesna
biesiadaodrzucaswójdydaktycznyrodowód,toraczejswobodnangra
rozmowna”.
Wkrajobrazienaszejbiesiadyuwagęprzyciągatranslatorskieadden-
dum:dalmatyńskienrybiemenu”zaczerpniętezblogakulinarnegoVelj-
koBarbieriego,wopracowaniuDubravkoVencla.Akwenadriatyckito
nietylkonpunktdocelowy”rozpoczętejnadBałtykiemmorskiejżeglugi
amariusqueadmare,wniniejszejmonografiistanowionistotęcywiliza-
cji,zktórejwywodzisięeuropejskikodsemiotyczno-kulturowy;ustana-
wiającswojeeuropejskiecentrumwbasenieMorzaŚródziemnego,szero-
koupowszechniłonzasóbpojęć,postaw,trendów.Odczasówantycznych
kulturaeuropejskaijejsztukakulinarnastanowiwyróżnikcywilizacyjny
11Wstarejliteraturzeserbskiejgatunekznaczeniowoichronologiczniepowiązany
znustnymopowiadaniem”(usmenopredanje):nBesedecrkvenihotacanarazneteme
ipraznikeobićnosenazivajuslovima.Katkadseipripovedaćkiźanrovinazivajuslovom”
(Trifunović1990:323).nBesedomse,ponekad,oznaćavaislovopisanouoblikudijaloga”
(Trifunović1990:28;Popović2007:83-84).
12
JakpiszePetarSkok,jesttowyrazprasłowiańskiiogólnosłowiański:nUzimljesesve-
likomvjerojatnożćudajetoprefiksalnipostverbalodprefiksabezustarijemznaćenju
«izvan»iodsjedjeti,upor.slićnusloźenicususjed.Premaovomshvaćanjuprvobitnoje
znaćenjebilo«sjedenjeizvankuće»>«zbor,sabor,sastanak».Toseznaćenjeoćuvalokod
nasunazivuSvetosavskabesjeda«zabava,sastanakućastsv.Save»”(Skok1971:140).
13
Łacińskieokreśleniesymposium(gr.sympozjon)konotujedwaznaczeniawkulturze:
1.wliteraturzeantycznejutwórliterackimającykształtrozmowyprowadzonejprzystole
biesiadnymnatematyfilozoficzne,moralne,literackie,równieżpolityczne,praktyczne
lubzabawoweoraz2.sympozjum-spotkaniepoświęconedyskusjidotyczącejjakiegoś
tematuczyproblemu(np.nauki,sztuki)(Piszczek1983:714;Sławiński1998:550).Wy-
wodzącysięztradycjigreckiegohellenizmusympozjon(symposion=uczta)wymaga
umiejętnościkrasomówczych(Popović2007:83-84).