Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
podająinnibiografowie3ijakgłosinapisnajejpomniku4.Wporozu-
mieniuzwybitnymiopolskimihistorykami,prof.MichałemLisem
iprof.StanisławemS.Nicieją,przyjmuję,żebyłatojednakJoanna
Gryzik,chociażpojejśmiercinapłycienagrobnejwyrytoGryczik.
Wiadomojednaknapewno,żemałaJoankawywodziłasięzbardzo
biednejrodzinyzludu.Jejwcześniezmarłyojciecbyłprostymrobot-
nikiem,komornikiem,jaksięichwówczasnazywało.Podobniezludu
wywodziłasięjejmatkaAntonina,staleposzukującazajęcia,byzaro-
bićnakawałekchleba.Pośmiercimężazmuszonabyłaoddaćmałą
Joankępodopiekęswejznajomej,EmiliiLukas,służącejudziwnego,
leczbardzobogategoczłowieka,KarolaGoduli.Tamałapółsierotka,
nazywającaLukasowąciotkąMilką,jakośnieprzeszkadzałanstrasz-
nemu”Goduli,jakgowokolicynazywano,którymieszkałsamotnie
wwiejskiejdrewnianejchacie,mimoiżwpobliskichSzombierkach
posiadałdużypałac.Innedzieciprzednimuciekały,amałaJoanka
grzeczniesięznimponoćwitała,gdysięnaniegonatknęła,ichętnie
znimgawędziła.Cowięcej,Godulapolubiłją,jakpokażąwydarze-
nia,któreniebawemsięrozegrają.Wkażdymraziekiedyjąpoznał,
nakazałzatrudnićdlaniejnauczyciela,niejakiegoKulanka,iżyczył
sobie,abyjąuczononietylkoniemieckiego,lecztakżepolskiego.
GustawMorcinekwpowieściPokładJoannypierwszespotka-
nieGodulizmałąJoannąopisze,jaknapisarzaprzystało,wsposób
następujący:
Awieczorem,gdyjużzmrokzapadł,Godulaprzyszedłizamknąłsię
wswejtajemniczejizbie.WtedyJoasiapobiegładoogrodu,narwałapo
ciemkukwiatówiposzładodrzwi.Przypominasobieterazówogromny
lęk,gdyskradałasiędonichnapalcach.Dotarławreszcie,zapukałanie-
śmiało,leciutko.Ijużchciałauciec,przerażonaswojązuchwałością,gdy
znienackatamtetajemniczestrasznedrzwiotworzyłysięiwprogusta-
nąłGodulazwysokopodniesionymkagankiem.
–Czegochcesz?–zapytałchrapliwie.
3J.S.Dworak,KarolGodula,pionierprzemysłucynkowegonaGórnymŚląsku,Opole
1979;W
.Ślęzak,NiezwykłedziejetestamentuKarolaGoduli,Zabrze1990,s.3.
4S.S.Nicieja,WzgórzeUniwersyteckiewOpolu.Ludzieizabytki,faktyilegendy,
Opole2008,s.142–153.
21
