Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
omilionowymmajątku.Wszystkowskazujenato,żeotejdrodzeni-
gdyniezapomniała,doczegojeszczepowrócimy.
Zarządczynimajątkuidobrodziejka
Jakdowodzihistorykgórnictwa,JerzyJaros,odczasuprzeję-
ciaprzezniąmajątkupoGodulido1905rokuwzrósłonprzeszło
ośmiokrotnie,comusidobrzeświadczyćojegowłaścicielce,która
okazałasięndobrymzarządcątegopotężnegomajątku”18.Onabo-
wiemostateczniedecydowałaointeresach,któresprzyjałyciągłemu
jegopomnażaniu.PodkoniecXIXstuleciawycofanosięzprzemysłu
cynkowego,skupiającsiębardziejnagórnictwiewęglakamiennego.
Zajejrządówkupowanonowepolagórniczeibudowanonoweszy-
by.Najważniejszeokazałosięzbudowaniewlatach1870–1873no-
wychszybówwSzombierkach,któredałypoczątekwielkiejkopalni
nPaulusHohenzollern”(późniejszejkopalninSzombierki”),którana
przełomiestulecinależaładonajwiększychinajnowocześniejszych
naGórnymŚląsku.WkopalnitejnapoczątkuXXwiekuwydobywa-
noregularnieponaddwamilionytonwęglarocznie.Wprowadzano
wjejkopalniachnowinkitechniczne,np.porazpierwszynaGórnym
Śląskulokomotywęelektrycznąiwogóleelektrycznośćwpodzie-
miach.Wjejkoncerniepanowałyteż,jaknaoweczasy,znośniejsze
warunkipracydlarobotników.Byłanietylkoichchlebodawczynią,
aleidobrodziejką.
Otym,ktotrzymałwrękuinteresywrodzinie,świadczyto,że
kiedyw1905rokuzakładySchaffgotschówprzekształconowspółkę
zkapitałemwwysokościpięćdziesięciumilionówmarek,jejmałżo-
nekposiadałtylkosymboliczneudziaływartedziesięćtysięcymarek.
OczywiścieJoannaniezarządzałatymikopalniamisama,leczpotra-
fiładobraćdotegodobrychfachowców,dziękiktórymaktywakoncer-
nupowiększałysięnieustannie19
JoannaGryzikvonSchomberg-GodullahrabinaSchaffgotsch,
ŚlązaczkazwanapieszczotliwiewdzieciństwieJoanką,jednaznaj-
bogatszychkobietXIX-wiecznejEuropy,spadkobierczynilegen-
darnejfortunyśląskiegoprzemysłowcaKarolaGoduli,którą
18J.F
.Lewandowski,Dobrodziejka…,s.10.
19Tamże,s.9.
36