Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
I.METODYKA
Metodyzbioruskorupiakówplanktonowychsązależneodbiotopu,wktórymte
organizmywystępują.Planktonowewioślarkiiwidłonogimożnazebraćfiltrującwodę
przezsiatkęplanktonową,awprzypadkubadańilościowychstosujesięczerpaczewody,
wycinająceniezaburzonysłupwodyoznanejobjętości.WPolscenajczęściejstosowane
są5-litroweczerpaczesamozamykającesię,naprzykładtypuPatalasa(Patalas,1954)
lubzamykanezapomocąciężarka(posłańca)opuszczanegopolinie,naprzykładczer-
pacztypu:ernatowicza(:ernatowicz,1953).Ostatniocorazpowszechniejstosowany
jestczerpaczwodytypuLimnos,trwały,bardzoprostyiłatwywużyciu.Mniejznane
sąunasczerpaczeVan-DornaiSchindlera-PatalasaużywanegłówniewAmeryce.
Wpelagialujeziornymdobadańilościowychmożnastosowaćrównieżspecjalnie
skonstruowanąsiatkęplanktonowąośrednicyoczekokoło100pm(dlapołowuChydo-
ridaeimłodocianychformCopepoda-50pm),zaopatrzonąwściętystożekzgęstego
materiałuumocowanyprzedszerokimotworemwlotowymsiatki.Otwórgórnystożka
(wlotowy)musimiećmniejsząśrednicęniżjegopodstawa.Siatkęnależyciągnąćzpręd-
kościąokoło0,5mnasekundę.Pozwalatonazłapanienawetszybkopływającychosob-
ników(Leptodora,dorosłeformyCopepoda),aponadtowspomnianystożekuniemożli-
wiatworzeniesię„wałuwodnego”nawlociesiatkiiwypłukanienazewnątrzmateriału
jużpobranego.Wprzypadkuszybszegociągnięciasiatkiwodaniezdążysięprzesączyć
przezgazęiwskutekzwiększającegosiępodciśnieniabędziepłynęłaześrodkasiatki
dojejwlotu,wypłukujączebranejużwcześniejosobniki.
Należypamiętać,żewwieluzbiornikachwpewnychokresachpowstająformyprze-
trwalneskorupiakówplanktonowych:jaja(ephippiumuwioślarek)lubosobnikiwstanie
diapauzy(widłonogi).Mogąoneznajdowaćsięw20-30-centymetrowejwarstwieprzy-
dennej(najczęściejpomijanejwtrakciezbiorupróbek)lubwosadachdennych,niekie-
dynaznacznychgłębokościach.Formytakiemożnazebraćzapomocąchwytaczydna
(np.rurowymchwytaczemdnatypuKajaka).
Wstrefieprzybrzeżnej(wlitoralu)niezawszemożnastosowaćmetodytakiejak
wpelagialu.Wstrefachgęstoporośniętychprzezmakrofityzanurzoneużycieczerpaczy
wodydobadańilościowychniezawszejestmożliwe.Stosujesięwięctutajinnemetody
połowu(Kornijów,1987;Paterson,1993).Skutecznąiłatwąmetodąjestwycięciesłupa
wodyprzezruręzeszkłaorganicznego(pleksi),oróżnejdługości(wzależnościodgłębo-
kościwody),ośrednicyokoło7-8cm,zakończonąlejkiemzdużąliczbąotworów,przez
którełatwobędzieprzechodzićwodapodczasopuszczaniarurydowody.Lejekułatwia
przeciskaniesięrurymiędzygęstymiliśćmiiłodygamimakrofitówzanurzonych.Górny
otwórrurypozanurzeniuszczelniezatykasiępodwodąkorkiem.Stworzonewtenspo-
