Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
rzewaniemiałakulturachłopska.Wyrastałemwniej,apotem
przezwielelatmiędzyinnymiprowadząckwartalniknRegiony”
zajmowałemsięniejakozawodowozapisamiżywejmowyludzi,
którzyzachowalipierwotnystosunekdojęzyka,wpraktyceprze-
cieżbyliczęstopółanalfabetami.Swojewypowiedziutrwalalina
piśmieincydentalnie,więctego,cochcieliprzekazać,nieusiłowali
wtłoczyćwżadneskonwencjonalizowaneschematy,ramy,boich
nieznali.Uwiecznialipoprostutylkotakiesytuacje,wktórych
człowiekobjawiasięnajpełniej,niekiedywcałejswojejistocie.Po
prostuciśnienietakichsytuacjikazałoimsięgnąćpopióro,to-
teżdramatyzmowychzapisówbywaogromny,słowowypływało
spontanicznie,niemalwybuchało.Zdarzyłomisięwieletakich
spotkańzchłopskimiwypowiedziami,któreuświadomiłymi,że
zapispodwpływemtakiegociśnieniajestzawszeniepowtarzal-
ny,jednorazowy.Wjednymzchłopskichlistówzetknąłemsięna
przykładzopisemburzynaoceanie.Cośnieprawdopodobnego.
Chłopscyemigranci,wyrwanizeswoichwiosek,płynęliprzez
oceandoAmeryki.Możepanisobiewyobrazić.Ludzie,którzyni-
gdyniewidzielimorza,nawetgosobieniewyobrażali,przeżywają
nanimburzę.przeświadczeni,żetokoniecichżycia,wdodat-
kuniewrodzinnejziemi,lecznaoceanie,awięcnigdzie.Takie
ciśnieniesytuacjimożekażdegoczłowiekapowołaćnajednora-
zowegogeniuszasłowa.Niemaznaczenia,żepotemniebędzie
kontynuacji,czegośtakiegojakrozwójtalentu;to,cojednorazo-
wopowstało,miałowsobiewręcznieporównywalnązniczymsiłę
isugestywność,choćnieznalazłopotwierdzeniawżadnychofi-
cjalnychhierarchiachliteratury.
Jakpanwyjaśniaźródłotejsugestywnościisiły?
Tymźródłemjestsłowo.Słowokonstytuujeobraznaszegoprze-
żywaniaczy,dajmynato,takiejburzynaoceanie,czywogóle
naszegożycia.Nietylkoobraz;konstytuujesamoprzeżywanie,
naszeemocje,nasząwyobraźnię,naszemyśli;bezsłowabylibyśmy
pustką.Ajegosiła,sugestywność,ocopanipyta,zależyodtego,
jakwolnejesttonaszesłowo,wewnętrzniewolne,niezależnieod
13