Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
POWSTANIEFEDERALNEJSŁOWENII
współpracownikówskierowałnaręceBenitaMussoliniegospecjalny
memoriał,wktórymdziękowanozasprawnezaprowadzeniewłoskiej
okupacjiiproszonoduceouwzględnienieodwiecznegopragnienia
Słoweńców,jakimbyłożyciewjednejjednostceadministracyjnej20
Przedwojennymsłoweńskimelitompolitycznymnieudałosięjed-
nakutrzymaćcałościterytorialnejdawnejBanowinyDrawskiej.Po
jejlikwidacjiobszartenznalazłsięwczterechróżnorodnychsyste-
machokupacyjnych:
−niemieckim(słoweńskaStyria,KaryntiaorazGorenjskaipółnocno-
-wschodniskrawekDolenjskiej)(około798,7tys.obywateli);
−włoskim(Ljubljanskapokrajina,czyliokręginotranjski,dolenj-
ski,lublański)(około336,2tys.obywateli);
−węgierskim(PrekmurjeiskrawekMedmurja)(około102,8tys.
obywateli);
−chorwackim(częśćgminyBreśice)(około727obywateli)30
Mussolini3maja1941rokupowołałdożyciaProwincjęLublań-
ską,oddzielnyorganadministracyjnyKrólestwaWłoch.Najejczele
stanąłwysokikomisarzEmilioGrazioli4.Organempomocniczym
komisarzabyłaspecjalniepowołanawtymcelu14-osobowaKomisja
(Sosvet),składającasięzprzedstawicielipolitycznychigospodarczych
elitdawnejBanowinyDrawskiej.Nieprzypadkowoteżkierownictwo
tegoorganuobjąłNatlaćen5.MimożeRadaNarodowaprzestałaist-
nieć,tojednakjejczłonkowiewdzieńpowołaniaprowincjiskierowali
doMussoliniegowiernopoddańczymanifest60
Wysokikomisarzcieszyłsiępełnympoparciemówczesnegobisku-
palublańskiegoGregorijaRośmana,któryjużwpierwszychdniach
okupacjiwłoskiejzapewniłgo,żesłoweńskieduchowieństwobędzie
współpracowaćzwłoskimifaszystami70
Swegorodzajunagrodązatakąpostawębyłaautonomialokalna
Słoweńcówwprowincji,coprzejawiałosięwtym,żejęzyksłoweński
stałsiędrugimoficjalnymjęzykiemprowincji,aWłochytolerowały
słoweńskieinstytucjeoświatowo-kulturalne80
2B.Godeża,Časodloćitev0Katoliżkitaborinzaćetekokupacije,Ljubljana2011,
s.224–225.
3PrebivalstvoSlovenije1931in1941.Demografskastatistika,Ljubljana1945,
s.23–25;T.Griesser-Pećar,Razdvojeninarod.Slovenija1941-1945,Ljubljana
2004,s.31–52.
4T.Ferenc,Laprovincia„italiana”diLubiana:documenti1941-1942,Udine
1994,s.42–56,132–137.
5T.Griesser-Pećar,Razdvojeninarod,dz.cyt.,s.71.
6„Slovenec”,6maja1941,s.1.
7„Ljubljanskiżkofijskilist”,31lipca1941,s.1.
8B.Godeża,Kdorniznami,jeprotinam.Slovenskiizobražencimedokupatorji,
Osvobodilnofrontoinprotirevolucionarnimtaborom,Ljubljana1995,s.73–95.
