Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Zagadnieniawstępne
21
Takaklasyfikacjajęzykatekstów„Rozprawliterackich”niewyklucza
spojrzeniananiezperspektywyjęzykaosobniczego.Przedewszystkim
wypadawięcnapoczątkuzaznaczyć,żezzagadnieniemidiolektuwiążąsię
liczne,nierozwiązanedotejporyproblemymetodologiczne.Popierwsze,
brakjestścisłejdefinicjiterminu„językpisarza”-wpracachjęzykoznaw-
czychwymiennieużywanesąokreślenia:językpisarza,językosobniczy,
idiolekt,idiostyl.23JakwskazałaA.Kozłowska,określenietegopojęciajest
natyletrudne,że„omówieniaproblematykijęzykaosobniczegobrakprawie
wewszystkichpodstawowychtypologiachodmianjęzykowychwspółczesnej
polszczyzny.PojawiasięonawpracyA.Wilkoniatylkowschemacietypo-
logicznym,aleniezostaławżadensposóbscharakteryzowana”.24
Badaczomnajwiększątrudnośćsprawiawyznaczeniemiejscaprzebiegu
granicypomiędzyjęzykiemjednostkiajęzykiemzbiorowościorazwskaza-
nie,wjakimstopniuobatesystemywpływająnasiebie,nacozwróciłuwagę
Z.KlemensiewiczjużwpierwszejpołowieXXwieku.25H.Borek,nawiązując
docennychkonstatacjitegowybitnegohistorykajęzyka,nadmienił,żeźró-
dłemkłopotówzopisemidiolektujestjegoróżnorodnośćizłożoność,counie-
możliwiaopisaniegowsposóbdokładnyiwyczerpujący.Wskazał,żeprzez
badanietekstówmożemyustalićpewnecechyjęzykaosobniczego,aleten
sposóbpostępowanianakładaograniczeniadwojakiegorodzaju:„popierwsze,
związanezfaktem,żekonkretnewypowiedzisąjedyniefragmentarycznymi
manifestacjamipełnego«magazynu»językowegojednostki,nieoddająwięc
nigdyjegokompleksowejcałościizłożoności,zresztąstalezmiennej;podrugie,
wynikającezestrukturysamegotekstu,wielorakouwarunkowanejprzezróżne
czynnikitekstotwórcze,wśródktórychcechyosobniczestanowiątylkojedno
zezdeterminowań,zresztąmniejlubbardziejzależneodcharakterutekstu.”26
23
E.Sławkowa,Oróżnychsposobachjęzykoznawczejrefleksjinadjęzykiemartystycznym,
[w:]Językpisarzyjakoproblemlingwistyki,red.T.Korpysz,A.Kozłowska,Warszawa
2009,s.27.
24
A.Kozłowska,Problemyzidiolektem,[w:]Językpisarzyjakoproblemś,op.cit.,
s.118-119.
25
Z.Klemensiewicz,Jakcharakteryzowaćjęzykosobniczy,„ZagadnieniaLiterackie”1946,
nr1,s.43-53;przedruk,[w:]Wkręgujęzykaliterackiegoiartystycznego,Warszawa
1961,s.204-214.
26
H.Borek,Comożemywiedziećojęzykuosobniczym?,[w:]Językosobniczyjakoprzed-
miotś,op.cit.,s.20-21.
