Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Zagadnieniawstępne
23
praktykwykorzystywaniaobiektówświatazewnętrznego,ażpokonwencje
literackie,gatunkoweitp.”30
Należydodać,żejeślichodzioprzyjęteprzezemniestanowiskobadaw-
cze,tomogłamporuszaćsiępomiędzydwiemametodologiami.Wymienia
jeR.Grzegorczykowa,piszącwtensposóbonauceoidiolektach:„celtych
badańjestdwojaki:1)prześledzenieindywidualnychcechmowyautorów
natlejęzykaogólnegodanegookresu,mającedoprowadzićdorekonstrukcji
sposobuwidzeniaświataprzezpisarza(ostatecznymprzedmiotemzainte-
resowaniajestwięctwórcaoglądanyprzezjęzyk);wdrugiejjęzykautora
(lubutworu)traktowanyjestjakodokument(świadectwo)zjawiskjęzyko-
wychepoki:ostatecznymprzedmiotemzainteresowaniajestwtymwypadku
językogólny,atekstyliterackiepełniąfunkcjędokumentu.Wtensposóbsą
np.traktowanecytatyliterackiewsłownikachhistorycznychiogólnych.”31
ZdecydowałamsięspojrzećnasłownictwoM.Mochnackiegoprzedewszyst-
kimprzezpryzmatpierwszegozewskazanychcelów,aczkolwiekwniektó-
rychwypadkachniezrezygnowałamzocenyleksyki„Rozprawliterackich”
zpunktuwidzeniadrugiegodążenia.Miałambowiemnawzględziekorzyść,
jakąmojebadaniamogąprzynieśćdlahistoriijęzykaogólnego,jaktoujęła
I.Bajerowa,„pomyślanejsyntetycznie,aniewycinkowo.”32Ponadtozprze-
słaniatejznakomitejbadaczkijasnowynika,żeobiewymienionemetodologie
sięuzupełniają,gdyżniemożemybadaćhistoriijęzykapolskiegobezodno-
szeniasiędojednostkowegoużyciajęzyka,aidiolektówbezzestawianiaich
ztłemjęzykaogólnego.
Niniejszapracawpisujesięwnurtbadaństrukturalistycznych.Zewzględu
nakrótkiokres(1825-1830),wktórymzostałynapisaneartykułyskładające
sięna„Rozprawyliterackie”,posłużyłamsięprzedewszystkimmetodąsyn-
chroniczną.Jednakżeczęstokorzystałamzmetodydiachronicznejjakouzu-
pełniającej,gdyżpołączenieobuujęćpozwoliłominawysnuciewniosków
oszerszymzakresiemerytorycznym.
30
R.Tokarski,Znaczeniowaotwartośćtekstuartystycznegoaparadygmatybadawcze
semantyki,[w:]Językpisarzyjakoproblemś,op.cit.,s.65-67.
31
R.Grzegorczykowa,Wstępdojęzykoznawstwa,Warszawa2008,s.159.
32
I.Bajerowa,Badaniejęzykaosobniczegojakometodologicznyproblemhistoriijęzyka
ogólnego,[w:]Językosobniczyjakoprzedmiotś,op.cit.,s.7-13.
