Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
AndrzejWierciński:Niewyczerpalnośćrozumienia:odverbuminteriusś
św.AugustynawświetleHeideggera),żejęzykowydyskurszawszepozo-
stajewtylezatym,cochceczymusisiępowiedzieć,iżejesteśmywstanie
zrozumiećto,copowiedziane,jedyniewtedy,kiedywynikatozwewnętrz-
nejmowy,którajestzanimukryta19.
Ponieważteologicznywymiardebatynatematpowszechnościher-
meneutykiniezostałjeszczeszczegółowoomówiony,wkładGadamera
iogólnerozbudzeniezainteresowaniaVerbum,doktóregosięondobitnie
przyczynił,sątymistotniejsze20.ChrześciańskanaukaoVerbumodnosisię
doteologiiEwangeliiśw.Jana.WProloguJannazywaDrugąOsobęTrój-
cyŚwiętejLogosem:wjegostosunkudoBogajestonλόγοςἐνδιάθετος,
awjegorelacjidostworzeniaλόγοςπροφορικός.PierwotnamowaBoga
(Ur-sprechen)znajdujeswójwyrazwVerbum,FiliumDeiUnigenitum.Zgod-
niezanalogiądoVerbumDeiwewnętrznesłowo,którerodzisięwludzkim
Daseinwprocesiepoznania,zarównoopuszcza,jakipozostajewrozu-
mieniu.Verbuminteriusjestpierwotnymhoryzontemrozumienia,wktórym
znaczeniesięurzeczywistnia.JęzykowastrukturaDaseinpodnosijęzykdo
rangiontologii,ahermeneutykędouniwersalnejteoriirozumienia.Wprze-
ciwieństwiedoponadczasowejuniwersalnościmetafizykihermeneutyka
filozoficznajestzakorzenionawhistorycznościjęzyka,jestodzyskaniem
czasowościjakozapomnianegohoryzontuBycia,którymjesteśmy(dasSein,
daswirsind).
TakjakwcieloneVerbumDeipozostajeidentyczne(identisch),aleróżnisię
odDrugiejOsobyTrójcyŚwiętej,takzewnętrznesłowojesttożsame,aleteż
różnisięodsłowawewnętrznego.VerbumDeijestwydarzeniem,dasEreignis
słowem,którenietylkoopisujerzeczywistość,alejąstwarza(dabarJahwe).
GadamerpodkreślaprocesualnycharakterVerbum.Jesttoistotnebogactwo
myślichrześciańskiej(wporównaniuzmyślągrecką).Greckielogosjest
19Zob.A.Wierciński:PhilosophizingwithGustavSiewerth:ANewGermanEditionwith
FacingTranslationof“DasSeinalsGleichnisGotes”/“BeingasLikenessofGod,”AndAStudy,
“FromMetaphorandIndicationtoIcon:TheCentralityoftheNotionofVerbuminHans-Georg
Gadamer,BernardLonergan,andGustavSiewerth”.Konstanz2005.Ijeszczerazgenialnestrofy
Norwida:
Słowoisłowo
[…]Ajakzludzkościącałą,ijakzoderwanie
Uważanymczłowiekiem,takrównieżsięstanie
Izesłowem:bo,wzięteodrębnie,cóżznaczy?
Niewiernydźwięk!—iprzywieśćmocendorozpaczy;
Takkruchy!—atakkłamnywnętrznemuznaczeniu,
Jakgdybyśchciałzmarłegopoznaćpodzwonieniu.[…]
C.K.Norwid:SłowoisłowolubRzeczowolnościsłowa.W:Idem:Pismawszystkie.T.3:Poematyś,
s.258.
20Zob.A.Wierciński:TheHermeneuticRetrievalofaTheologicalInsight:VerbumInterius.In:
BetweentheHumanandtheDivine:PhilosophicalandTheologicalHermeneutics.Ed.A.Wierciński.
Toronto2002,s.1—23.
23
