Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
AnnaDomogalla
Katowice1Sosnowiec
Słowoijęzykwakmeistycznychutworach
OsipaMandelsztamaiwichpolskichprzekładach
nNawetwśródakmeistów,którzypowinnibyli1jakpisał1kochać»istnie-
nierzeczybardziejniżsamąrzecz,aswójbyt1bardziejniżsamychsiebie«sto-
sunekMandelsztamadosłowabyłzupełnieszczególnyi,prawdęmówiąc,niespo-
tykany.Skoroesencjaczłowiekajestukrytawartykułowanejmowie,tojeślichce
onszanowaćsamegosiebie,musijednocześnieszanowaćsłowo.WpojęciuMan-
delsztamamiłośćobejmowałanadewszystkoistnienieisłowo”1.Tymisłowami
RyszardPrzybylski,jedenznajbardziejuważnychpolskichczytelnikówibada-
czypoezjiMandelsztama,rozpoczynawstępdokolejnegowydaniapolskichprze-
kładówautoraKamienia.Trudnoobardziejtrafneuwagi,gdymamydoczynienia
zpoetą,któryzewszechmiarpragnąłbyćibyłfilologiem,awięcwdosłownym
znaczeniu1miłośnikiemsłowa.
Wjegoesejachkrytycznych,dotyczącychniezwykleszerokopojętychzagad-
nieńhumanistykiiliteratury,określonyzostałwłaśniestosunekpoetydorolisło-
waijęzyka,atakżeopisanazasada,którarządzikreowaniemobrazupoetyckie-
gowutworachMandelsztama2.Mowatuozasadzieprzeistaczalnościnarzędzi
poetyckich,rozumianychprzezautoraNotre-Damejakowszystkieznaczeniowe
idźwiękowemożliwościzawartewsłowachdanychpoecieprzezjęzyk.Zasadata
1R.Przybylski:UwagiopoezjiMandelsztama.W:O.Mandelsztam:Poezje.Warszawa
1997,s.5.
2Mowatuotakichzagadnieniach,jak:przełomantypozytywistycznywhumanistyce,rozwa-
żaniaostrukturzeiroliBergsonawkształtowaniutreścitegopojęcia,spórzsymbolizmemotrakto-
wanietoposówwewspółczesnejliteraturze,spórzfuturyzmemofunkcjęsłowawpoezjiirolęukra-
ińskiegoneohumboldtystyPotiebni,rozważaniadotycząceróżnicpomiędzysubstancjalnym(sym-
bolizm)ifunkcjonalnym(akmeizm)traktowaniemsymboluczywreszcietworzeniewizjikultury,
takbardzoprzypominającejuniversumsymboliczneCassirera.
