Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
1.PowstanieirozwójdziennikanSłowoPolskie”
ideiistniejącegoruchu4.Tendencjetebyłyszczególniewidocznenatereniezaboru
austriackiego,gdziewlatach90.XIXwiekuznaleźlisięnajważniejsiprzedstawiciele
LigiNarodowej.JakzauważyłAdamWątor,działalnośćLigiNarodowejwGalicji,
związanaznapływemnatenobszaremigrantówpolitycznych,tworzącychtzw.
kolonięwarszawską,byłakonsekwencjąaresztowań,któremiałymiejscewKróle-
stwiew1894roku.Powyższesformułowanie,któreprzylgnęłodoczłonkówLigi,
powstałoniebezprzyczyny,gdyżKrólestwoPolskieuważalizagłównyośrodek
koncentrującynaródpolskiipoczątkowoniepodejmowalipróbwpływaniana
społecznośćmiejscową5.
Galicjawdobieautonomiistałasiędogodnymmiejscemdoszerzeniakoncep-
cjipolitycznychczypaństwowotwórczych,cosprzyjałotendencjomdotworzenia
nowychstronnictwpolitycznych.SzczególnieGalicjaWschodniabyłaterenemsłabo
zorganizowanympolitycznie,któryzsukcesemzaadaptowałaNarodowaDemokra-
cja,rozbudzającwspołeczeństwieaktywnośćideowąiprzywiązaniedonarodowej
tradycji6.ZabóraustriackibyłdrugimcodowielkościskupiskiemczłonkówLigi
Narodowejliczącym170osób.Wśródmiejscowejludnościnajwiększyprocent
stanowiłainteligencja,następnieprzedstawicieleklasposiadających,najmniejszy
chłopiorazrobotnicy7.Środowiskolwowskie,zdaniemAlfredaWysockiego8,
wyróżniałosięzcałegoterytoriumGalicjiupodobaniemdodemokratycznychzasad
ipostępowością.Badaczdostrzegałtakżeniesprzyjająceczynnikidlatworzenia
ruchunarodowodemokratycznego,czegowyrazembyłoprzekonaniespołeczno-
ścilwowskiej,żeemigracjawarszawskadążyładonzjednoczeniaziempolskich
wramachautonomiirosyjskiej”9.
Narodowidemokracikoncentrowalisięnaaktywizowaniuspołeczeństwaprzez
działalnośćorganicznikowską.Procestenmiałpolegaćnapomnażaniusiłnarodo-
wych,cowiązałosięzuświadamianiemimotywowaniemnarodupolskiego,wtym
przypadkuspołecznościlwowskiej,dobudowaniasuwerennościnagrunciesilnej
4
Ideapaństwanarodowego,egoizmnarodowyiczynnapostawawobeczaborcy,opartaniena
romantycznychwizjach,alenasolidaryzmienarodowym,nacjonalizmie,afirmacjiKościoła,
tojednezważniejszychpostawiwartościcharakteryzującychruchnarodowy,zob.:M.Śliwa,
Polskamyślpolityczna…,s.38-44;U.Jakubowska,PrasaNarodowejDemokracjiś,s.8-9.
5
A.Wątor,NarodowaDemokracjawGalicjido1918roku,Szczecin2002,s.22-23;W
.Pobóg-
-Malinowski,NarodowaDemokracja1887-1918.Faktyidokumenty,Londyn1998,s.80-81.
6
E.Maj,JanLudwikPopławski1854-1908.Poglądyidziałalnośćpolityczna,Lublin1991,s.40.
7
T.Kulak,JanLudwikPopławski.Biografapolityczna,Wrocław-Warszawa-Kraków1994,
s.66.
8
AlfredWysocki(1873-1959)wtymczasiebyłdziennikarzemnGazetyLwowskiej”
.Jakoprzed-
stawiciellwowskiejbohemyczęstoprzebywałwtowarzystwieJanaKasprowicza,Zygmunta
Wasilewskiego,JanaLudwikaPopławskiegoiinnych.Zwykształceniaprawnik,zawodowo
związanygłówniezesłużbądyplomatyczną,zob.:KtobyłkimwDrugiejRzeczypospolitej,red.
J.M.Majchrowski,Warszawa1994,s.117.
9
A.Wysocki,dz.cyt.,s.196.
