Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.1.Geneza
23
-Gawroński
20
,którymającnauwadzerozwójruchuwszechpolskiego,zakupiłnWiek
XX”
,ukazującysięwnakładzie6000egzemplarzy21.Przejętew1901rokupismo
budziłociekawośćczytelników,gdyżporuszanownimczęstoistotnetematy,między
innymidotyczącenarodowościzamieszkującychGalicjęWschodnią.Dodatkowo,
atutempismabyłycenioneprzezczytelnikówtekstyJanaLudwikaPopławskiego.
WydawcądziennikazostałCzesławUhma.Doczłonkówredakcjinależeli:Józef
Hłasko,StanisławKoźmiński,AntoniPlutyński22,AntoniSadzewicz(sekretarzdo
1905),ZygmuntWasilewski23.ZkoleipismonOjczyzna”skierowanebyłodochło-
pówiukazywałosięweLwowiewlatach1902-1905podredakcjąMarcinaPiotra
Panka
24
.Od1906rokuredakcjaperiodykuzostałaprzeniesionadoKrakowa
25
.
PismopowstałodziękiofiarnościFranciszkaRawity-Gawrońskiego,któryprzekazał
6000koron(K.)natencel.Wkrótcejednakfundatormiałsięuskarżaćnaobniżenie
20
FranciszekRawita-Gawroński(1846-1930)wywodziłsięzrodzinyoproweniencjiszlachec-
kiej,ukończyłszkołęrolniczą,aleprzejawiałzamiłowaniedoliteraturyihistorii,czegodowo-
dząpublikacjedotyczącemiędzyinnymidziejówkozaczyzny:Nakresachukraińskich,Pan
HetmanMazepa,Obcakrew.Aktywnyuczestnikżyciakulturalno-naukowegoLwowa,członek
wieluorganizacji,założycielZwiązkuNaukowo-Literackiego.Sympatyzowałzruchemnaro-
dowym,byłczłonkiemLigiNarodowej,RadyMuzeumNarodowegowRapperswiluiinnych
organizacji,zob.:A.Wątor,SłownikdziałaczyNarodowejDemokracjiwGalicji,Szczecin2008,
s.61-62.
21
E.Koko,FranciszekRawita-GawrońskiaNarodowaDemokracja,[w:]NarodowaDemokracja
XIX-XXIwiek.Dziejeruchupolitycznego.KsięgaPamiątkowapoświęconaPamięciProfesora
RomanaWapińskiego(1931-2008),t.1,red.T.Sikorski,A.Wątor,Toruń2012,s.411.
22
CzesławUhma(1862-1904),lekarzidziałacznarodowy,współzałożycieliredaktor
nOjczyzny”;JózefHłasko(1856-1934),lekarz,publicysta,pracowałwwarszawskimnGłosie”
,
związanybyłtakżezenSłowemPolskim”inKurieremLwowskim”orazwielomainnymi
pismami,zob.:A.Wątor,Słownikdziałaczy…,s.76,197.AntoniSadzewicz(1875-1994)
dziennikarz,działaczNarodowejDemokracji;StanisławKoźmiński(1882-1944),dzienni-
karz,politykidyplomata,zob.:A.Wysocki,dz.cyt.,s.197,303.
23
ZygmuntWasilewski(1865-1948),prawnik,publicysta,członeknZetu”
,związany
zNarodowąDemokracją.Wychowałsięwrodzinieinteligenckiej.Swojąkarierędzienni-
karskąrozpoczynałodpublikacjiwnWiśle”inGłosie”
,pełniłtakżefunkcjękustoszawbiblio-
tecewRapperswilu.Wlatach1902-1915byłredaktoremnaczelnymnSłowaPolskiego”
.Po
wyjeździezeLwowarównieżprowadziłdziałalnośćpublicystycznąwPetersburgu,redagując
nSprawęPolską”iwKijowienPrzeglądPolski”
.W1918rokupowróciłdoWarszawyido
1925rokubyłredaktoremnaczelnymnGazetyWarszawskiej”
,anastępnienMyśliNarodowej”
,
zob.:APANwWarszawie,MateriałyZygmuntaWasilewskiego,ŻyciorysZygmunta
Wasilewskiego,sygn.127,passim;Z.Wasilewski,Pokoleniawsłużbienarodu,London1962,
s.7-24.
24
MarcinPiotrPanek(1869-1960)związanybyłznZetem”
,anastępniezLigąNarodową.
Współpracowałzwielomaredakcjamipismnarodowych,międzyinnymizenSłowem
Polskim”
,gdziezajmowałsiędziałemprowincjonalnym,zob.:A.Wątor,Słownikdziałaczy…,
s.135-136.
25
J.Jarowiecki,Dziejeprasypolskiej…,s.83.