Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
140
Rozdział9.FIGLARNYŚMIECHLEKKIEJMUZY
ijegożonąHaliną,JaninąGodlewską,MieczysławemMileckim,Eugenią
PrzedborskąiBohdanemWasielem.Dozespołudołączyłatakżesłynna
śpiewaczkaOperyWarszawskiejHelenaAzarewiczorazWłodzimierzFi-
jewskizośmiorgiemswoichdzieci.JednązdziecięcychgwiazdbyłaLil-
kaSkrzypkówna(znanapóźniejsolistkabaletowaLidiaSkrzypek),która
doświadczeniazpracywdziecięcymteatrzeMałkowskiegowykorzystała
m.in.występującdlainnychdzieciwoboziekoncentracyjnym,doktó-
regotrafiławrazzmatkąpopowstaniuwarszawskim.Doprzedstawień
wprzedwojennymteatrzeMałkowskiegoangażowanom.in.dzieciulicy.
Wielewystępówmiałocharakterdobroczynny(m.in.dlachorychdzieci
wszpitalach),apoprzedstawieniachwidzomorazaktoromrozdawano
paczkizubraniamiisłodyczami.Nasceniestaranosięwykorzystaćnie
tylkokomizmtekstów,aleprzedewszystkimzabawnesytuacjeinicjowane
przezdziecispontanicznieireżyserowane339.
JakzauważaRudzki:Estradajestformąbezpośredniegokontaktuzwi-
downią.Towłaśniepublicznośćjestprzedewszystkimpartneremdlaaktora
estradowego.Monolog,recytacja,piosenka-kierowanewprostdowidza.
Iprzyzastosowaniutegobezpośredniego,frontalnegoatakuwkierunkuwi-
dza-dekoracja,kostiumy,charakteryzacja,efektyświetlne-niestanowią
elementówzasadniczychiniezbędnych.Przecieżwystarczyłobywjakimkol-
wiekpublicznymlokaluwstać,zwrócićsiędoobecnychnasali,i-bardzo
proszę-możemyrozpoczynaćestradowywystępż340Oczywiściefunkcje
iceletegorodzajuwystępówbywająrozmaite.Scenaiestradabywajątry-
bunamiostrejsatyry,apojawiającysięnanichśmiechbywaprowokujący,
wyjątkowoagresywnyijestelementemindywidualnychlubspołecznych
rozrachunków:Wspontanicznejswejnaturalnościśmiechstajesięczęsto
świadectwempostawywobecwalkiobyt,jestprzejawemustosunkowania
siędoprzeciwnikaczydosiłprzeciwnych.Śmiechwtychprzypadkachsta-
nowiwyrazpoczuciasiływłasnejiuświadamianiasobiesłabościczynnika
wrogiego.Śmiejesięsiłacz,wielkolud,gdyczołomuchcestawićktośmały,
niepozorny;atenostatniśmiejesiętymintensywniej,jeżelipokonaolbrzy-
ma.Śmiechjestwtakimprzypadkustwierdzeniemwłasnejsiłyiwyższości
ipiętnujesłabośćiniższośćprzeciwnika341.Szczególniekabaretybywają
339
Zob.tamże,s.139-150.
340
K.Rudzki,Estrada…czylisztukabardzotrudnaż,dz.cyt.,s.158.
341
J.Kleiner,Zzagadnieńkomizmu,[w:]tegoż,Wkręguhistoriiiteoriiliteratury,Pań-
stwoweWydawnictwoNaukowe,Warszawa1981,s.670.