Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Ontologiaprzypadłości
25
istniejei–potym,jakdostrzegłtoRilke,niesposóbjużtegozignorować
–widzi.
PeterSloterdijkdziękiswojejbrawurowejinterpretacjidokonuje
przesunięciasensuklasycznejestetyki.Wyobrażającypięknoobiektes-
tetycznynietyleprezentujesiebie,ileoznajmia,czymniejestpatrzący.
Sztukamanietylezachwycać,cozawstydzać–wznaczeniu:nakazywać
przemianę,idopieropospełnieniutegowarunkumożliwastajesięwza-
jemnatranslacjaestetykiietyki.Potwierdzeniemtakiejwykładninie
jestegzegezatakiegoczyinnegodziełasztuki,leczraczejdostrzeżenie,
żenakazprzemianysankcjonowanydowolnierozumianym,alekoniecz-
nieponad-ludzkimautorytetem,jestnaczelnązasadąorganizującącałą
historięludzkiejaktywnościkulturowej:
Gdybynaukiwszystkichreligii–tychspisanychnapapirusachipergami-
nach,rylcemigęsimpiórem,religiikaligraficznychitypograficznych,reguł
zakonnychiprogramówsekt,wszystkichinstrukcjimedytowaniaiosiąga-
niakolejnychstopniwtajemniczenia,wszystkichdietologiiiprzepisówtre-
ningowych–zechcianowziąćnawspólnywarsztat,gdzietrzebabyzredago-
waćostateczneichstreszczenie,toichskrajnykoncentratniezawierałbynic
innego,jakto,czymzasprawąpoetyemanujeztakprzenikliwąjasnościąar-
chaicznytorsApolla.
Musiszżyciesweodmienić!–takbrzmiimperatyw,którywykraczapoza
alternatywętego,cohipotetyczneikategoryczne.Toimperatywabsolutny
–metanoetycznyrozkazrozkazów.Dajehasłodorewolucjiwdrugiejoso-
bieliczbypojedynczej.Określażyciejakorozdźwiękmiędzyjegowyższymi
iniższymiformami.Coprawdażyjęjuż,alecośmimówizmocąniekwestio-
nowanegoautorytetu:„Nieżyjeszjeszczewłaściwie”14.
WtokuswojejrozprawySloterdijkprzekonuje,żekażdąkulturę
(ianalogiczniekażdąwpisanąwkulturęformęorganizacjispołecznej
niższegorzędu)możnawyczerpującoopisaćprzezwyodrębnienietak
zwanychnapięćwertykalnych,którewyznaczająpożądany,doskonały
wzorzec,wodniesieniudoktóregoopisujesięobecnystanrzeczy.Ułom-
ny,niedorastającydotegowzorca„obózbazowy”,jakmawiafilozof,
zaludnionyprzezułomnych,niedorastającychdotegowzorcaludzi.Na
takichosiachkonstruujesięsystemyćwiczeń,powtarzalnychczynności
wykonywanychprzezadeptówpodokiemtrenerów,wznacznymstop-
niuorganizującychegzystencjęjednychidrugich.
Samoćwiczeniemożekażdorazowojawićsiętylkojakokonkretna
aktywnośćkonkretnejjednostkilubewentualniegrupy,rzadziejinsty-
14Sloterdijk,s.36.
