Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Słowowstępne
9
Naśmierćjakomomentkrzyżowanialosówzwierzątludzkichinie-
-ludzkichwskazywałJohnBerger,wswoimklasycznymjużesejuPocóż
patrzećnazwierzęta?WedługBergerafl[b]rakwspólnegojęzyka,milczenie
decydujeodystansiemiędzyczłowiekiemizwierzęciemiodróżniaichod
siebie.Właśniezuwaginatorozróżnienieżyciezwierzęciażktóregonie
dasiępomylićzżyciemludzkimżmożnapostrzegaćjakoparalelnezludz-
kim.Jedyniewobliczuśmiercitedwierównoległeliniezbiegająsię,apo
śmierci,byćmoże,krzyżują,bydalejznowubiecrównolegleżstądpew-
niewywodzisięszerokorozpowszechnionewierzeniedotyczącewędrówki
dusz”10.SpojrzenieBergera,mimożepodkreślafaktzrównaniastatusuludzi
izwierzątwobliczuśmierci,przedstawiającsamąśmierćjakomomentnie
przynależnydocyklużycia,granicęmiędzyżyciemabliżejnieokreślonym
stanemniebytu,ponowniepodporządkowujezwierzęsłużbieczłowiekowi.
Nowerozumienieflżycia”jakoetykiciągłejmodyfikacjizależnościbios/zoe,
jakieproponujeRosiBraidottipozwalanawłączenieśmierciwcyklstawa-
niasię11.PonieważBraidottidokonujezmianyrozumieniaproblemubios/
zoeusuwającśmiertelnośćczyteżskończonośćzhoryzontumyśliożyciu,
śmierćprzestajebyćczymśostatecznym.Wręczprzeciwnieżśmierć,wuję-
ciuBraidotti,czylistawanie-się-niewykrywalnymnomadycznegopodmio-
tu,podobniejakżycie,jestbezosobowąsiłąwiążącąnaszinnymisiłami:
flŚmierćniejestentropiąanipowrotemdobezwładnej,martwejmaterii,ale
otwarciemsięnanoweintensywnościimożliwościtego,conie-ludzkie”12.
Ztakiegopunktuwidzeniaśmierćstajesięnietylkopunktemwyjścia,ale
takżepryzmatem,któregoprzyjęcieoddalaoptykębadawcząodantropo-
centrycznegoparadygmatu.
Studianadzwierzętami(questionofanimal,AnimalStudiesczyteżHu-
man-AnimalStudies13)towzględnienowadziedzinanauki,pomimosięgającej
10
J.Berger:Pocóżpatrzećnazwierzęta?W:Tegoż:Opatrzeniu.Przeł.S.Sikora.War-
szawa1999,s.11.
11
R.Braidotti:Etykastawania-się-niewykrywalnym.Przeł.J.Bednarek.W:Teoriewy-
wrotowe…
12
R.Braidotti:Etykał,s.312.
13
Zob.M.Calarco:Zoographies.TheQuestionofAnimalfromHeideggertoDerrida.
NewYork2008.RozróżnieniemiędzyAnimalStudiesaHuman-AnimalStudieswyjaśnia
MargoDeMello:AnimalStudiesjesttonazwaużywanaprzedewszystkimprzeznauki
biologicznenaokreśleniemedycznegowykorzystywaniazwierzątorazprzeprowadza-
nychwtymcelubadań.Human-AnimalStudies(HAS),nazywanerównieżantrozoologią,
todziedzinainterdyscyplinarna,wykorzystującaustalenianaukbiologicznych,jednak
silniejzwiązanazespołecznymiihumanistycznymi.PoddziedzinąHASjestCAS,czyli
CriticalAnimalStudies,dyscyplinaakademickapoświęconadążeniuzniesieniaeksploata-
cjizwierzątiukróceniuichcierpień;M.DeMello:AnimalsandSociety.AnIntroductionto
Human-AnimalStudies.NewYork2012.
