Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
8
Słowowstępne
nieniupsy,kotyczykonie,aleobejmujewszystkiebytypozaludzkiewcho-
dzącewinterakcjezczłowiekiem,cojestrozwinięciemwcześniejszegomani-
festuHaraway,Manifestucyborgów5.Zwrot,jakiegodokonałaHaraway,czyli
przeniesieniepunktuciężkościztranshumanizmunarelacjęludziizwierząt
nie-ludzkich6,korelujezostatnimiujęciamiposthumanizmu,zwłaszcza
zkoncepcjąodstępującegoodfuturologiiCary’egoWolfe’a7.Cojednak
istotniejszedlaporuszanejwtymtomietematyki,każdezewspomnianych
podejśćprzewartościowujecentralnąpozycjęczłowiekawświecie.
DlaHarawaynamysłnadrelacjamizwierzątiludziwyrósłzosobistego
doświadczenia,codziennego,bliskiegokontaktuzwłasnympsem,słynną
jużżpopublikacjiManifestugatunkówstowarzyszonychorazksiążkiWhen
SpeciesMeet8żsuczkąCayenne.Stądteżwśródgatunkówstowarzyszonych
ważnąpozycjęzajmujązwierzętatowarzyszące:flZwierzętatowarzyszące
tokonie,psy,kotylubcałarzeszainnychistotchętnychdotego,byulec
biouspołecznieniujakopiespomocnik,członekrodzinyalboczłonekdruży-
nywmiędzygatunkowymsporcie.Ogólniemówiąc,niezjadamywłasnych
zwierząttowarzyszących(aniniejesteśmyprzezniezjadani);mamyteż
trudnościzpozbyciemsiękolonialnego,etnocentrycznego,ahistorycznego
podejściadotych,którzyjezjadają(lubdająsięzjadać)”9.Tabujedzenia,
obowiązująceobiestronywrelacjiczłowiekżzwierzęnie-ludzkie,obejmu-
jejedyniewybranegatunkizwierząt,pokazując,jakpłynnainietrwałajest
linia,zaktórązakazflniezabijaj”nieobowiązuje;cowięcejżzaktórąten
zakazniejestetycznieobciążony.Tabujedzeniatworzywięcirracjonalną
hierarchięgatunkową,zmiennąwzależnościodkontekstuhistorycznego
ikulturowego,leczzabijaniezwierzątnapokarmbądźteżzakazichza-
bijanianiewyczerpujetematuumieraniazwierząt,dlategoteżksiążkata
traktujeośmierciperse,ośmiercijakopunkcie,zktóregownowy,odda-
lającysięodantropocentryzmusposób,możnaspojrzećnarelacjęczłowiek
żzwierzę.
5
D.Haraway:ACyborgManifesto:Science,Technology,andSocialist-Feminisminthe
LateTwentiethCentury.NewYork1985.Polskietłumaczenie:D.Haraway:Manifestcybor-
gów.Przeł.S.Królak,E.Majewska.flPrzeglądFilozoficzno-Literacki”2003,nr1.
6
Zapiszwierzątflnie-ludzkich”dlaprzetłumaczeniapowszechnegowliteratu-
rzeanglojęzycznejdotyczącejposthumanizmuistudiównadzwierzętamiokreślenia
nonhumananimalsstosujęzaMonikąBakke,którawswojejksiążceBio-transfiguracje.
Sztukaiestetykaposthumanizmuwnastępującysposóbwyjaśniastosowanąprzezsiebie
pisownię:flWtejksiążcebędękonsekwentniestosowałapisownię«nie-ludzki»,anie
tosamoznaczącywariant«nieludzki»poto,bypodkreślićłącznośćtego,coludzkie,
ztymwszystkim,codonaszegogatunkunienależy”;M.Bakke:Bio-transfiguracje.Sztuka
iestetykaposthumanizmu.Poznań2012,s.8.
7
C.Wolfe:WhatIsPosthumanism?Minneapolis-London2010.
8
D.Haraway:WhenSpeciesMeet.Minneapolis-London2008.
9
D.Haraway:Manifest…,s.251.
