Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.Powietrzeijegoprzepływy
Zpunktuwidzeniazanieczyszczeńpowietrzanajważniejszajestdolna,bezpośrednio
przylegającadopowierzchniZiemiplanetarnawarstwagraniczna(częściejnazy-
wanawarstwągraniczną,więcejwrozdz.2.5).Wdychamypowietrzeztejwłaśnie
warstwyitowniejrozprzestrzeniająsięikrążązanieczyszczeniapowietrza.Jejwy-
sokośćnadpowierzchniąZiemi,czyligrubość,jestmocnozmienna,alewnajwięk-
szymprzybliżeniumożnająokreślićjako1km.Wwarstwiegranicznejmieszanie
maspowietrzajestnajintensywniejsze,aichruchysąturbulentne,czyliskompli-
kowaneichaotyczne.
2.Stratosferarozciągającąsięnawysokościod8-18do45-50km.Wjejdolnej
iśrodkowejczęścitemperaturaprawieniezmieniasięzwysokością,awgórnej-
rośnieażdo0OC.Wstratosferze,zgodniezjejnazwąwystępujestratyfikacja,czyli
stabilnewarstwy,pomiędzyktórymiprzepływypowietrzasąograniczone.Wdolnej
warstwiestratosferywystępująbardzoszybkiepoziomeprądystrumienioweoglo-
balnymzasięgu,przemieszczająceukładybaryczne.Wstratosferzepraktycznienie
maparywodnej.Przedostawaniesięzanieczyszczeńpowietrzadostratosferyma
miejsceincydentalnie,naprzykładwwynikuhuraganówlubgwałtownychburz,
erupcjiwulkanówczypróbnycheksplozjiatomowych.Regularniemogąprzedosta-
waćsiętamniewielkieilościtrwałychgazówemitowanychprzezczłowieka.
3.Mezosferazajmującaobszarodstratosferydook.85kmodZiemi,wktórejtem-
peraturaponowniemalejezewzrostemwysokości,dook.-90OC.Gęstośćiciśnie-
niepowietrzamająwmezosferzewartościśladowe.Powyżejmezosferyrozpoczy-
nasiętermosfera,sięgającadowysokości500-600km,którapłynnieprzechodzi
wprzestrzeńmiędzyplanetarną.Termosferaipołożonaponadniąegzosferałącznie
stanowiąjonosferę,ponieważwskutekintensywnegopromieniowaniaUVnastępuje
tamrozpadcząsteczeknaatomyiichjonizacja.
EmisjezpowierzchniZiemi,taknaturalne,jakiantropogeniczneoddziałująbezpo-
średniotylkonatroposferę,apośrednionastratosferę.Wyższewarstwyatmosfery
sąwzasadziepozazasięgiemźródełzpowierzchniZiemi.
2.4.BilansenergiiZiemi
CałąenergięZiemiaczerpiezesłonecznegopromieniowaniaelektromagnetycznego
(zminimalnymudziałempromieniowaniakorpuskularnego).Ziemiawrazzatmosfe-
rąnieustanniepobierająenergięsłonecznąorazjąoddajądoprzestrzenikosmicznej.
Tazrównoważonawymianaenergiijestwarunkiemutrzymywaniastałejśredniej
temperaturynaZiemi.Zakłócenierównowagimusiprowadzićdotrwałegoociepla-
nialubochładzaniasięplanety.EnergiadocieradopowierzchniZiemipoprzezpro-
mieniowaniekrótkofalowe:widzialneigórnyzakresczęstotliwościpodczerwonych,
32