Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Paradoksysocjologicznychprognoz
15
kacji,zatornaautostradziezniknie,bokierowcyniebędąwiedzieli,żemazniknąć,
korzeniedodrzewadorysujątylkokreatywnikandydaci–jeślirzeczywiścieprawdzi-
wajesttakawątpliwatendencja–którzywwynikutegozwiększąswojeszansena
otrzymaniepracy,abanknieupadnie.Trzebatylkododać,iżwładcatakiraczejnie
powinienbyćzwolennikiemwolnościsłowa.Musimiećprzecieżmożliwośćzduszenia
wzarodku„nieprawdziwej”plotki.
f)Problempolegajednaknatym,żewewspółczesnym,medialnymiglobalnym
świeciebardzotrudnobyćoświeconymwładcą.Badaniaiprognozy,októrychmó-
wimy,sąwykonywanewłaśniepoto,żebyjeupowszechniać.Isąupowszechniane:
wInternecie,wksiążkachzpsychologiispołecznej,wtelewizji.Taostatnia,jakwia-
domo,żadnejplotkiniepozostawiwniebycie.
g)Możnawięcnaprzykładpowiedziećtak:gdybyprognozaprzewidującakorkina
autostradzieznanabyłatylkopogotowiuratunkowemu(byłobywtedywcieleniem
naszegooświeconegowładcy),tomogłobyonodziękiniejwłaśniezorganizować
sprawny(np.zapomocąhelikoptera)odbiórpodróżnych,którzyzasłabli,zzakorko-
wanejautostrady.
h)Trudnojednakniezauważyć,żewtedyzawaliłabysięwcześniejszaprognoza
dotyczącaliczbyzgonówwautostradowychkorkach.
Nietrudnonatomiastwskazać,iżchociażwszyscyuczestnicyżyciaspołecznego
wydająsięzainteresowanitrafnościąprognozsocjologicznych,toproblemtkwiwtym,
iżwszyscyrównieżchcieliby,popierwsze,realizowaćtecele,któredefiniująjako
swojeinteresy,apodrugie,interesywoląrealizowaćkosztemmniejszymniżwięk-
szym.Chcąwięcprzydanychkosztachmaksymalizowaćkorzyścialboprzyustalo-
nychkorzyściachminimalizowaćkoszty.Sąwięczawszetacy,którzychcieliby,aby
prognozaokazałasiębłędna.Sątoci,którychinteresysązniąsprzecznealboprzy-
najmniejniezgodne.Sąteżoczywiścietacy,którymzależynatym,żebybyłapraw-
dziwa.Ajeślitak,toprognozajestpoprostuelementemsytuacjikonfliktowej,którą
teoriagieropisujewmodelugrywieloosobowej.Jakwiadomo,zbudowanietakiego
modelunastręczapoważnychtrudności.Istniejeprzecieżmożliwość(przynajmniej
czasowego)zawieszeniakonfliktuinteresówmiędzyniektórymigraczami.Tozkolei
tworzyszansepowstawaniakoalicjimającychoczywistywpływnasprawdzalność
wcześniejszejprognozy.Możemywyobrazićsobietakąsytuację,iżktośpowołujedo
życiaStowarzyszenieKierowcówPlanującychPodróżiuwzględniającogłoszoną
wInternecieprognozęruchunaautostradzie,podejmujewimieniustowarzyszonych
gręzpozostałymiuczestnikamiruchu.Tymi,którzyniesączłonkamistowarzyszenia.
Mówiącnajprościej,proponujeczłonkomstowarzyszeniatrasęprzejazduuwzględnia-
jącąopublikowanąprognozęispodziewanezachowaniakierowcówpodejmowanepod
jejwpływem.Najlepiejchyba,gdybybyłotostowarzyszenietajne,botylkowtedynie
będzieznanaaniliczbajegoczłonkówwybierającychsięwpodróż,anitajnadyrekty-
wawsprawietrasy.Jeślitakniebędzie,toopublikowanaprzezstowarzyszeniepro-
gnozamożebyćwykorzystanaprzezpozostałychgraczy–tych,którzyniesąjego
członkami.Bliższaanalizatakiejmożliwościniemusinasjużjednakinteresowaćna
tyle,żebyśmydalisięwciągnąćwmożliwewtejsprawiematematyczneipojęciowe
rozważania.
Wtymmomenciewydajenamsięjednak,iżmożemyzrozumiećnaprzykładtoma-
rzenieMannheima,którekazałomuwierzyć,żeirracjonalnośćwolnejkonkurencji
