Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.1.Dialogspołeczno-politycznywHiszpanii
Wolnychludziprzenigdynie„zrobi”państwo,partia,Kościół,ruchspołeczny
czyteżjakakolwiekinnaorganizacja.
Wolniludziemogązostać„zrobieni”tylkoprzezsiebiesamych.
VictorM.Pérez-Díaz
1
Gdydwóchludzispotykasięiprzebywazesobą,tozawszesątodwaświaty,
dwaspojrzenianaświatidwaobrazyświatawkraczającewsiebienawzajem
[ś]Rozmowęczynirozmowąnieto,żedoświadczyliśmywniejczegośnowe-
go,leczżenapotkaliśmycośwdrugimczłowieku,czegojeszczewnaszymdo-
świadczeniuświataniespotkaliśmy
2.SłowaHansa-GeorgaGadamerastanowią
znakomitypunktwyjściadlapodjętejanalizy,gdyżrozpoczynajączpoziomu
jednostkowego,możnastosującuzasadnionąekstrapolację,postawićpytanie
ojakośćdialoguspołeczno-politycznegowwarunkachwspółczesnychspołe-
czeństwdemokratycznych.Oczywistejest,żepaństwaewoluująwróżnychob-
szarachswojegofunkcjonowania.Zmieniająsięformysprawowaniarządów,
modeleprzewodzenia,awreszciezmieniasięcharakterrelacjizachodzących
pomiędzypodmiotamipolitycznymi.Statycznawizjapaństwaustępujepostrze-
ganiugowperspektywiecontinuum,azatemmożnastwierdzićżepodwpły-
wemsytuacjikryzysowychpaństwostajesięprocesem.
Podobnezmianydotycząkolejnejfundamentalnejkategorii,tj.demokracji.De-
mokracjawrozumieniuogólnym,tj.bezprzymiotnikowym,możestanowićzbiór
wartościm.in.zewzględunawypracowanemechanizmyangażowaniaobywa-
teliwprocesykomunikacjizrządzącymi,czyliwłaśniewszerokorozumiany
dialog.JakzauważyłJurgenHabermas,demokratycznyporządekniemusibyć
wcalezakorzenionywidei„narodu”jakoprepolitycznejwspólnociezbiorowego
losu.Siłakonstytucyjnegopaństwademokratycznegotkwibowiemwjegozdol-
nościdowypełnianialukwintegracjispołecznejpoprzezpolitycznąaktywność
jegoobywateli
3.Wszelkiedziałaniakomunikacyjnesą,wedługprzywołanego
1V.M.Pérez-Díaz,PowrótspołeczeństwaobywatelskiegowHiszpanii,SpołecznyIn-
stytutWydawniczyZnak,Fundacjaim.StefanaBatorego,Kraków1996,s.9.
2Zob.H.Gadamer,Niezdolnośćdorozmowy,fiZnak”1980,nr3,s.371–372.
3Za:S.L.Stadniczeńko,Konstytucjonalizacjadialoguspołecznego.Constitutionalisa-
tionofthesocialdialogue,StudiaIuridicaLublinensianr22,2014,s.24.Zob.także
A.Romaniuk,Społeczeństwoirozum.OfilozofiiprawaidemokracjiJϋrgenaHaber-
masa,WydziałFilozofiiiSocjologiiUniwersytetuWarszawskiego,Warszawa2005.
