Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
K.A.Wojcieszek,D.Lipski–Kontaktnaodległość.Czegonasucząfilozofowieimistycy?
Następujetureakcjategointelektuzwana„zrodzeniemsłowaserca”(łac.ver-
bumcordis–conceptusmentis)5.
Tenrodzajspotkaniaskutkujepowstawaniemwiedzy,czyliidentyfiko-
waniemistoty,którejskutkówdoznaliśmy.Jednakwtymspotkaniumoże-
myrównieżodnieśćsiędoaktuistnieniabytupoznawanego.Akttenmoże
byćwywnioskowanyzistotyirealnościprzedmiotupoznania,któregojest
źródłem.Możemyrównieżowegoaktudoświadczyćbezpośredniozasprawą
relacjiistnieniowych,którefundowanesąnaprzejawachtegoaktuwpostaci
własnościtranscendentalnych(realność,prawda,dobro).Nawiązujemywięc
kontaktzistnieniemoddziałującegonanasbytuniezapomocąpoznaniacha-
rakterystycznegodlapowstawaniawiedzy.Tonawiązywaniezamieniaformę
spotkaniawformęobecności,gdychcemyzapomocąwspominanychrelacji
istnieniowychodnieśćsiędoosób.Odkrywamywówczasbogatyświatrelacji
osobowych,którychpodmiotamiikresamisąsameprzejawyaktuistnienia
osób.Tenosobliwytyprelacjiopartynawspółprzebywaniuosóbwywołuje
pierwotnążyczliwośćiotwarciesięnasiebie,awkonsekwencjiosobowąre-
lacjęmiłości.Wtymprzypadkuskutkamispotkaniajestpoznanieipewna
fundamentalnierozumianamiłość6.
Możemyrównieżzastanowićsię,czynaszapotrzebabezpośrednichkon-
taktównieopierasięnawymiarachbiologicznychludzkiejnatury.Podczas
rozwojuembrionalnegoczłowiekaiwtw.okresiepostnatalnym(dotrzech
latponarodzinach)rozwijasięcoś,conazywamy„więziąpierwotną”między
matkąadzieckiem.Dziecko,któreniejestkarmionepiersią,tulone,przewi-
jane,potrafiwniektórychprzypadkachzapaśćnachorobęsierocąiwsytu-
acjachgranicznychumrzeć7.Zauważyłtoporazpierwszylekarzwielkich
5
6
7
Całainformacjaotym,czymbytjest,musiprzechodzićprzezwładzezmysłowe,
aleniemożesięnanichzatrzymywać.JakwskazujeMieczysławGogacz,gdysame
cechypoznanychbytówwpostaciwrażeńzmysłowychbędąsłużyćdotworzenia
pojęćpowszechnych,wówczaslokujemysięwteoriipoznaniawwersjiKartezjusza
iKanta.Tutajniewyjaśniasięwłaściwegoźródłaznaczenianazw,ponieważuprzednie
jestdziałaniesamychwładzpoznawczychczłowieka(por.M.Gogacz,Elementarzme-
tafzykił,s.12).Szerzejw:L.Szyndler,Zagadnienieverbumcordiswujęciuśw.Tomasza
zAkwinu,[w:]Wokółśredniowiecznejflozofijęzyka,A.Górniak(red.),Warszawa2002.
Por.M.Gogacz,Elementarzmetafzykił,s.21–23,132.„Wydajesię,żestanowitojedną
znajszerszych,względemznanychwliteraturzeikulturze,definicjimiłości.Jednak
takujętarelacjamiłościjestdopieropodstawą,gdziekażdazosóbwnosiswoje»tre-
ści«(wymiaristotowy).Dobrzetopowiązaniemiłościzistnieniemidobremdlanas
oddająprostesłowaniemieckiegofilozofaiteologaJosefaPiepera:Dobrze,żejesteś.
Osobakochanaujętajakodobrozpowoduswojegoistnienia”(D.Lipski,Etykachronie-
niaosóbjakopropozycjaedukacjiflozofcznejwszkołachśrednich,[w:]Pedagogiczneaspekty
edukacjiflozofcznejzeszczególnymuwzględnieniemsystemówpenitencjarnych,D.Lipski,
M.Malinowski(red.),Warszawa2020).
Por.J.Bowlby,Atachmentandloss,vol.I:Atachment,NewYork1969;P.Marchwicki,
TeoriaprzywiązaniaJ.Bowlby’ego,„Seminare”2006,vol.23,htp://bazhum.muzhp.pl/
