Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
K.A.Wojcieszek,D.LipskiKontaktnaodległość.Czegonasucząfilozofowieimistycy?
chociażzapewneniecoinneniżwzwyczajnychokolicznościach.Wydajesię
również,żezpewnychzasadniczychpowodówsłabsze.
2.Podpowiedźmistyków
Ciekaweświatłonanaszproblemrzucatematrozstrzyganiaoistnieniu
Boga.Zasadniczymsposobemprzekonaniasię,żeOnistnieje,jestwyciąga-
niewnioskówzeskutkówdziałaniaBogajakostworzyciela.Takąpośrednią
drogęopisujeiproponujechociażbyśw.TomaszzAkwinu11.Sprawawydaje
siędośćprostaBógjestniematerialny,jestduchem,zatemniejestmożliwe
ujęcieGowbezpośrednimspotkaniupodobnymdospotkaniazludźmi12.Sta-
łastrukturanaszegopoznania,wktórymmaterialnywpływobiektunana-
szezmysłowewładzepoznawczejestpodstawowy,decydujeotym,żeBoga
niewidaćidoświadczamyjedynieskutkówJegodziałań.Tensposóbujęcia
istnieniaBogasięgastarożytnościijestczytelnieopisanychociażbywMeta-
fzyceArystotelesa13.Wydajesię,żejestnatyleczytelny,żeprzeświadczenie
oistnieniuBogajakoźródłarzeczywistościjestobecnewewszystkichkultu-
rachpierwotnychczytradycyjnych.OdczytujemyistnienieBogazestworzeń,
którepowołałdobytujakoistnieniazależne,sambędącistnieniemsamoist-
nym(łac.IpsumEsseSubsistens)14.Zaskakujeanalogicznośćtejidentyfikacji
wprawiewszystkichkulturach.Bógdajesiędośćdobrzeodnaleźćzasprawą
„mowy”swychstworzeń.Samametafizycznastrukturabytówwskazujena
śladzależnościodNiego15.Jesttoteżpodstawatw.kontemplacjinaturalnej,
gdystworzeniabudząwnaszachwyt.
Jednaktakiepośredniepoznanienamniewystarcza,pragniemy„ujrzeć
twarząwtwarz”.Cośtakiegodziejesięwprzypadkumistyków.Wieluznich
opisujestanbezpośredniegoujęciaistnieniaBoga,prawiezawszewpostaci
przeżyciabezpośredniegojegoistnienia.Innymisłowy,mogąnieujmowaćro-
zumowotego,jakiBógjest,aleujmująto,żejestitocałkiembezpośrednio16.
WteologiiżyciawewnętrznegoprzyjmujesiętutajsuwerennośćBogaobjawia
11
Chociażbywswoichsłynnych5drogach.Por.ThomasdeAquino,SummaTheologiae,
I,qu.2,art.1–3,www.corpusthomisticum.org.
12
Por.ThomasdeAquino,SummaTheologiae,I,qu.2,art.1.
13
Por.ArystoteleszeStagiry,Metafzyka,tłum.K.Leśniak,Warszawa1983,s.312–316.
14
Por.M.Gogacz,Elementarzmetafzykił,s.59–70.
15
„PodobnieIstnieniesamoistne,zgodnieztym,cowynikazjegobytowejzawartości,
możetylkosprawićistnienie,zależneodniego,możestworzyćistnienieniesamoistne,
czyliuprzyczynowane,noszącewsobieśladpochodzenia”(M.Gogacz,Człowiekijego
relacje.Materiałydoflozoficzłowieka,Warszawa1985,s.36).
16
Por.M.Gogacz,Filozofczneaspektymistyki,Warszawa1985,s.11–15.