Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
50
Społeczeństwoinformacyjne
calculilubabaculi,wChinach(pojawiłsięprawdopodobniewVIwiekupoChrystu-
sieiprawdopodobniebyłużywanydoXIIwieku)suańpań,wJaponii(wXVIwie-
ku)soroban.Zgodniez=ml_jJ.K.,Ihemgh\X.E,naprzełomieXVIiXVIIwie-
kówpojawiłsięrosyjskiabakliczydło
2.Więcejszczegółówoabakumożnaznaleźć
w[1].
2.2.1.2.XVI-XVIIIw.
Wdalszymciągu,obokopisanegoabaka,stosowaneróżnestosunkowoproste
narzędziaobliczeniowe,np.w[4]opisaneodmianybierek(drewnianepałeczki
różnegokształtuznacięciami)odstosunkowoprostychzKrajuKrasnojarskiego,do
estońskichdokładnieobrobionych,którychdziałanieprzypominałoobliczenianasu-
wakulogarytmicznym.
Wtymokresiepojawiająsięnowekoncepcjemetodobliczeniowychzzastoso-
waniemskalodwzorowującychróżnealgorytmydziedzinowebędącepodstawądo
budowyodpowiednichurządzeńobliczeniowych.Według[42]pierwszywykorzystał
ideęwskonstruowanymw1580rokunarzędziuAnglikHumphreyCole.Niezależ-
nieodniegoGalileuszskonstruowałobliczeniowenarzędzienazwanegeometrycznym
imilitarnymkompasem,znanepóźniejpodnazwąsektor,będąceprawdopodobnie
najszerzejużywanymnarzędziemobliczeniowymdopoczątkuXIXwieku.
PierwszepracepoświęconelogarytmomopublikowanenapoczątkuXVIIwieku
(JohnNapieriniezależnieJubstBürgi)umożliwiłyAnglikowiRobertowiBisakerowi
skonstruowanielogarytmicznegosuwaka[18],którypowprowadzeniuudoskonaleń
stosowanybyłprzezinżynierówdopołowyXXwieku.
Powstająkolejnekonstrukcjemechanicznychkalkulatorówzbudowaneprzez:
WilhelmaSchickarda(1623),19-letniegoBlaise’aPascala(1642),25-letniegoGot-
frydaWilhelmaLeibniza(1671),stanowiącepodstawędobudowyzmodyfikowanych
kalkulatorówprzezróżnychkonstruktorówwXVIIIwieku
3.Należytuwspomnieć
okalkulatorzeHahnazbudowanymwlatach1770-1776iulepszanymwczterech
kolejnychmodelach[42].
2.2.1.3.XIXw.
Potrzebamaszynliczącychpojawiłasięwyraźniewpoczątkutegowieku,powo-
dującuruchomieniepierwszejseryjnejprodukcjiarytmometrówprzezChristianaTo-
masaweFrancji[4].Niedoskonałośćtegourządzeniapowodowałaposzukiwanialep-
szychrozwiązańwróżnychkrajach,wwynikuczegopowstałowielenowychurzą-
dzeń,wśródktórychwartowymienićarytmometryCzebyszewaiOdnera.Należypa-
2Historiarozwojuurządzeńliczącychstosowanychwastronomiiiżyciucodziennymwiążesięznauka-
miścisłymiizawierawieleinteresującychdanych,któremożnaprzestudiowaćm.in.w[4],[18],[42].
3WpołowieXVIIIwiekuwNieświeżu,nadworzeMichałaRadziwiłła,Jacobsonskonstruowałnmachi
mechanisznądorachunku”[4].