Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
JózefaBałachowicz
wobeczachowaniasięmłodegoczłowiekawszkole,niemacharakterualgoryt-
micznego-należyraczejodczytywaćjąwfunkcjiemancypacyjnej.Autorprzed-
stawiaszkołęjakospołecznąprzestrzeńrelacji,ogólnegokształceniaumysłuiprzy-
gotowaniadożyciaspołecznego,oferującąmożliwościświadomegokształtowania
swojejbiografii,ajednocześniewnoszącąwartościdożyciaspołecznego,dążenia
dodoskonałości,rozumieniapowinnościobywatelskich,nzbrataniawszkole”
,
wspólnejpracyisłużbyojczyźnie(Mazur,1934).Świadomezaangażowaniewrolę
ucznia,wytrwałośćwuczeniusięiaspiracjeżyciowesątokluczedowykorzystania
szansrozwojowychstwarzanychprzezszkołę.
PrzedstawienieroliuczniaprzezMazura(1934)przywołujenamyślwspół-
czesneznaczenierolispołecznejprezentowaneprzezJean-Claude’aKaufmanna
(2004).Autorwręczwzywadorehabilitacjiroliistwierdza:
Pojęcierolijestznakomitympojęciem,skutecznymnarzędziem,służącymdoana-
lizypowiązańmiędzyjednostkąaspołeczeństwem(ś)Angażującsięwrolę,jed-
nostkaodkrywacałąwiedzę,jakąspołeczeństwowniejoddawnazłożyło.Aniprzez
uczeniesię,aniprzezimitację,leczodgrywającrolęjednostkawydajeswojenlekcje”
.
Odkrycienieukazujesięjakocośzzewnątrz.Jednostkasamakreujerolę,korzy-
stajączespołecznychrelacjiikulturowychnarzędzi.Innowacjaiposzerzeniejasą
wówczasnamacalne(Kaufmann,2004,s.185-189).
Rzadkokiedyjesttak,abyrolabyładokładnieokreślona,jakwydawałosięzwo-
lennikomnstandardowegoproduktu”szkoły.Możnająwmniejszymlubwięk-
szymstopniuinterpretować,możnaokreślaćjąwkontekście,możnautrzymywać
dystanswobecroli,alerolemająwzględnieukształtowanąkulturęisąmniejlub
bardziejtrwałe.Kaufmann(2004,s.185),piszącourzeczywistnianiuroli,dodaje,
n(ś)żedochodzidopołączeniatego,coukryte,itegocowyjawione,przeszłości
iteraźniejszości,ramograniczeńiukładówinterakcji”
.Rolesąponiekądsymbo-
lami,napodstawiektórychludziedziałają.
TychkilkaważnychwypowiedziKaufmanna,autoraksiążkipt.Ego.Socjologia
Jednostki.Innawizjaczłowiekaikonstrukcjipodmiotu(2004),ijegotezyoznacze-
niurolispołecznej,jejdyskursywnościorazpróbarehabilitacjirolizainspirowały
mniedoteoretycznychiempirycznychdociekańnadkategoriąroliucznia,jejzna-
czeniawprocesachsocjalizacjiiwychowania,któreurzeczywistniająludzkiepra-
gnieniebyciatakimjakinniibyciainnymniżwszyscy.
Jakajestwięcwspółcześnierolauczniaedukacjiwczesnoszkolnej?Jakjąmożna
opisać?Jakopisaćjejnszkolność”indziecięcość”?Jakrolandziała”wprocesie
społecznejkomunikacjikultury?Czyjesttonrolauczniazbiorowego”?Wjakim
zakresie,odpoczątkuszkolnejkariery,uczeńmamożliwośćrozwijaniaswojej
indywidualności?Jakiewzorceroliuczniadopuszczająnauczycieleedukacjiwcze-
snoszkolnej?Jakiewięcnlekcje”
,wzakresieindywiduacjiiuspołecznieniadziecka,
nwydaje”dzisiejszaedukacjawczesnoszkolna?
18
