Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
inwentaryzacjęmitówiwyobrażeńnatematwłasnejwspólnoty.Dzięki
wzmożonympracomhistorykówpojawiająsięnowefaktyalboteżznane
jużoddawna,tylkozróżnychpowodówniedyskutowanelubukrywane
-niektóreokazałysięnatyleważne,żemogąkwestionowaćwiarygod-
nośćdotychczasobowiązującychgrupowychhistoriografii.
Wpracyzwracamteżuwagęnato,żekwestieposzukiwańtożsamo-
ściopartychnawięziachocharakterzeetnicznymnietylkoniezostały
wykorzenione,jakwieluprognozowało,alewróciłynaplanpodstawowy
procesówidentyfikacyjnych.Obserwujemyzjawiskoetnizacjispołe-
czeństwipolityki,któreprzejawiasięnakładaniemikrzyżowaniem
procesówikonfliktówekonomiczno-społecznychzkulturowymi,ję-
zykowymiczyreligijnymi.Mechanizmwykorzystywaniaprzeszłości
ibudowaniapamięcizbiorowejjestjednymzfilarówwspółczesnych
etnonacjonalizmówwEuropieŚrodkowo-Wschodniej.Dlaistniejącego
porządkupolitycznegowciążogromnymwyzwaniemsąruchyetnona-
rodowe,obejmująceswymzasięgiemobszarcałegoświataiwielesetek
milionówludzi.Ruchyteidentyfikująsięwwiększymstopniuzokreśloną
kulturąitradycjąniżzpaństwem.Zmianyocharakterzeglobalnymosła-
biłytradycyjnewartościiprzekonaniaoistnieniujednej,obowiązującej
tożsamościnarodowej.Pojawiłosięwielenperformatywnych”narracji,
wktórychhistoriaitożsamośćjestpęknięta,atożsamośćnarodowastaje
sięhybrydyczna.Uważam,żeposzukiwanieibadaniewłasnejetnohisto-
riijestdzisiajimpulsemdlatychruchów.Znawcaproblematykinarodu
inacjonalizmu,AnthonyD.Smith,pisał:
[...]zbiorowaprzeszłośćpojawiasięjakoszeregoryginalnychmoralnychlekcji
ifantazyjnych,żywychopisów,którewyraziścieilustrujątożsamośćiunikal-
ność,atakżecentralneznaczenieizasadnicządobroćwspólnoty-jakiekolwiek
byniebyłymankamentyjejposzczególnychczłonków.Etnohistorianiezajmuje
sięsprawamiekonomicznymiispołecznymisamymiwsobie,nieodnosisięteż
dorozwojuinstytucjipolitycznych.Koncentrujesięonanakwestiachheroizmu
ipoświęcenia,twórczościiodrodzenia,świętościikultu,rodowoduitradycji,
wspólnotyiprzywództwa.Nadewszystkozaśpowracadojednegolubkilku
nzłotychwieków”
,namodłęktórychstarasię,poprzeznaukęiprzykład,odtwo-
rzyćwspólnotęwprzyszłości(Smith2007:179-180).
Sądzę,żenajważniejsząkwestiąjestodnalezieniepamięcizbiorowej
wdyskusjinatematsposobówzagospodarowaniageoprzestrzenipoli-
11
