Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
8
Wprowadzenie
tozrozumiałestajesię,jakistotnedlaichpoznawaniasąbadaniaste-
reotypów,któresąponiekądanalogicznym,aczkolwiekmniejnzagar-
niającym”fenomenemżyciaspołecznego.Wspomnianewyżejspołeczne
opracowywaniezwiązaneznieustającąkomunikacjąpoleganaciągłym
tworzeniuznaczeniajakiegośfragmenturzeczywistościoraznajegopod-
trzymywaniuiredefinicji.TakieujęcieproblemupozwalaTrutkowskie-
munazywaćspołecznereprezentacjewszechświatemzgodnegomyślenia,
dziękiktóremuwydarzeniazachodzącedookołaczłonkówjakiejśgrupysą
przeznichpodobnieinterpretowane,ocenianeirozumiane.Społecznym
reprezentacjomprzypisujesięfunkcjęzapośredniczającąideterminującą
aktywnośćpoznawczą.Zgodniezzałożeniamiteoriispołecznychreprezen-
tacjirzeczywistośćspołecznanieistniejeobiektywnienapoziomiejedno-
stek.Dostępnajestjedynieprzezspołecznereprezentacje,coprzywodzina
myślanalogicznyproblemdotyczącyjęzyka.Przedstawićmożnagokrótko:
czyjęzykjestntwórcą”naszegoobrazuświata(uzależniacałąstrukturę
poznania),czyjedyniejestswegorodzajuodbiciemrzeczywistości?
Rozstrzygnięcietegoiinnychdylematówpojawiającychsięprzyoka-
zjianalizyrolijęzykawzachowaniachspołecznychbędziebardziejprzej-
rzyste,jeśliodwołamsiędohistoriizagadnienia.Problemdotyczącytego,
czyspołecznereprezentacjemogąistniećwjakikolwieksposóbprzedję-
zykowobądź,cojeszczebardziejdyskusyjne,pozajęzykowo(czymby
miaływtakimraziebyć-asocjacjąobrazów?)jestwistociestarym
sporemwnowejszacieoto,czymożnawogólemyślećpozajęzykowo.
Abymiećjasnośćcodostatusuontologicznegospołecznychreprezen-
tacji,trzebanajpierwjednoznacznieokreślićfilozoficznekorzenietego
fenomenu.ZtakimzamierzeniemnapisanyzostałrozdziałIniniejszej
publikacji.Krótkaprezentacjahistoriiproblemuwzajemnychzwiązków
międzyjęzykiemamyśleniem,rzeczywistością,poznaniemikulturąma
wswojejistociesłużyćumiejscowieniuteoriispołecznychreprezentacji
wśródogólniejszychstanowiskrozstrzygającychzasygnalizowanypro-
blem,aopracowanychjużwcześniej.
Odkrywaniespołecznychreprezentacjiwymagastudiowaniajęzyka
wużyciu.Niezbędnejestwięcodniesienieteoriidodyscyplinyanalizy
dyskursu.DlauzyskaniaporządkuterminologicznegowrozdzialeIIdo-
konanotzw.nprania”pojęć,wramachktóregomożliwastajesięprezen-
tacjadefinicjiimożliwychsposobówmyśleniaotym,czymjestdyskurs.
Dyskurszdarzasiędefiniowaćjakosposóbkorzystaniazjęzyka,narzu-
cającynamnietylkosposobyiformykomunikacji,lecztakżedefiniujący
regułyrządzącezachowaniamispołecznymi.Pojawiająsięteżtakieegze-
gezytego,codyskursywne,którepodkreślająjegoznaczeniejakojedynej
przestrzeniumożliwiającejindywidualnesamookreślenie.Otym,czypo-
