Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
AndrzejBukowski,MarcinLubaś,JacekNowak
polaznajdująsiętam,gdzieprzestajądziałaćjegoefekty”(Bourdieu,Wacquant2001:
82).WrozmowiezLöïkiemWacquantemBourdieujednoznaczniesugeruje,żezwiel-
kość’polainstytucjonalnegozależyodspecyfikibudującychgorelacji,wtymrelacji
władzy,iniemawielewspólnegozpotocznierozumianymipodziałamiterytorial-
nymi:„Janaprzykładniewierzę,żezbiórstowarzyszeńkulturalnych(chórów,grup
teatralnych,grupczytelniczych)konkretnegostanuwAmeryceczydepartamentuwe
Francjitworzypole.Przeciwnie,pracaJérome’aKarabela(1984)sugeruje,żegłówne
uniwersytetyamerykańskiesąpowiązanetakimirelacjamiobiektywnymi(material-
nymiisymbolicznymi),którychstrukturawywierawpływwewnątrzkażdegoznich.
Tosamomożnapowiedziećoprasie:MichaelSchudson(1978)pokazuje,żeniemoż-
nazrozumiećpojawieniasięnowoczesnejidei«obiektywizmu»dziennikarskiego,je-
ślisięniewidzi,żepojawiasięonawredakcjachdbałychogłoszenieprzestrzegania
normposzanowaniaprawdyiprzeciwstawiających«informacje»«nowinkom»(cie-
kawostkom,newsom)właściwymorganomprasowym«mniejwymagającym».Tylko
badająckażdeztychśrodowisk,możemyustalić,jaksąonekonkretnieukonstytu-
owane,gdzietakieuniwersummaswojegranice,ktodoniegonależy,aktoniena-
leżyiczynaprawdęstanowipole”(tamże:82–83).„Realna”przestrzeńgeograficzna
stanowituwielkośćwtórnąwobecprzestrzenispołecznej,przestrzenispołecznych
relacji.Ponadto,zuwaginato,żekażdepoleinstytucjonalnejestterenemstosunków
siłiwalkzmierzającychdoichprzekształcenia,stajesięrównocześniepolemwładzy
ipowiązanejestzdominującymiwcałymspołeczeństwierelacjamiwładzy(polem
władzyjakotakim).
Ideawładzyjakoasymetrycznejrelacjidomkniętejspołecznieiterytorialniena-
potkałazatemtrojakiegorodzajukrytykę.Koncepcjęstrukturalnejasymetriiwładzy
jakościślepowiązanejzasymetriąterytorialnązakwestionowałMichelFoucault,
wskazującnapotencjałoporuwiedzy/władzytworzącysięnaperyferiachtoczących
siędyskursów.ZkoleiideęasymetriiwładzypodważyłGiddens,ukazując„konstruk-
tywny”potencjałwładzy,którązdefiniowałjakozdolnośćprzekształcaniaśrodków
izasobówniekonieczniezwiązanązprzymusemczydominacją.PierreBourdieuroz-
biłnatomiastideędomknięciaterytorialnegowładzy,łączącwładzęprzedewszystkim
zasymetrycznymirelacjamispołecznymi.Przestrzennypotencjałwładzymożebyćco
najwyżejwtórniewykorzystanywgrzesiłrozgrywającychsięwkażdymzinstytucjo-
nalnychpóljakojedenzkapitałów.
Władzaaspołecznekonstruowaniemiejsca
Pokazanewpoprzednimpodrozdzialeprocesydekonstrukcjitradycyjnegorozumie-
niaprzestrzennegocharakteruwładzyjakorelacjijednocześnieasymetrycznej(hie-
rarchicznej)iterytorialniedomkniętejwytyczająścieżki,którymipodążająwspół-
czesnekoncepcjeanalizującestosunkiwładzywprocesiespołecznegokonstruowania
przestrzeni.
Szlakiemwyznaczonymm.in.przezPierre’aBourdieupodążanurtkrytycznego
realizmuwgeografiispołecznej(Allenetal.1998;Cumbersetal.2003;Paasi2001,
2002,2003).Dlareprezentantówtegopodejściapojmowanieróżnegorodzaju„skal”
