Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
SPOŁECZNO-POLiTYCZNEKONTEKSTYWSPÓŁCZESNEJPRZESTęPCZOśCiWPOLSCE
42
Pewnezaburzeniedynamikiskazańwprezentowanychdanychwpro-
wadzajątrzylata:1956,1964i1969,wktórychtoogłoszonoszerokąamne-
stię.Porównanieprzedstawionychdanychzlat1956-1969dowcześniej-
szegookresu1944-1955pozwalazauważyćznacznywzrostliczbyskazań.
Nieuwzględniająclatamnestyjnychiroku1957,stwierdzamy,żeskazania
wliczbachbezwzględnychbyływtedywyższeniżnajwyższaliczbazokre-
supoprzedniego(tj.207146skazańwroku1955).
Womawianymokresiewartoodnotowaćtezmianylegislacyjne,
którewpłynęłynazmniejszenierepresyjnościprawakarnego.Pierwszą
znichbyłauchwalona5kwietnia1955rokuustawaoprzekazaniusądom
powszechnymdotychczasowejwłaściwościsądówwojskowychwspra-
wachkarnychosóbcywilnych,funkcjonariuszyorganówbezpieczeństwa
publicznego,MilicjiObywatelskiejiSłużbyWięziennej24.Najejmocy
przywróconokompetencjesądompowszechnymwsprawachoprzestęp-
stwapopełnioneprzezosobycywilne,zwyjątkiemsprawoszpiegostwo.
JakzauważaAndrzejRzepliński,byłtopierwszysygnałpowstrzymania
stalinizacjiwymiarusprawiedliwościwPolsce25.
Kolejnemodyfikacjewprowadzały:ustawaz21grudnia1955roku
ozmianieprzepisówpostępowaniakarnego26,któraistotniezreformowała
modelpostępowaniaprzygotowawczego,znoszącobligatoryjnośćtymczaso-
wegoaresztowania,orazustawaz29maja1957rokuowarunkowymzwol-
nieniuosóbodbywającychkarępozbawieniawolności27,którazmodyfikowa-
łaprzesłankimaterialnewarunkowegozwolnienia,kładącnacisknapoprawę
skazanego,atakżezmieniałaprzesłankiformalne,określającbezwzględne
minimumodbyciakarydlazastosowaniatejinstytucjiwzględemskazanego.
17czerwca1966rokuuchwalonoustawęoprzekazaniuniektórych
drobnychprzestępstwjakowykroczeńdoorzecznictwakarno-administra-
cyjnego28.Byłtoostatniaktprawnytegookresu,azarazempierwszy,który
realizowałideęrozwarstwieniaprzestępczościipolaryzacjiodpowiedzial-
nościkarnejgłoszonąprzezprzedstawicielidoktrynylatsześćdziesią-
tych.Jegocelembyłoprzeszeregowanieczynówzkategoriiprzestępstw
dokategoriiwykroczeńistosowaniewobecnichłagodnejrepresjikarnej,
przyjednoczesnymutrzymaniusurowejrepresjiwobecsprawcówciężkich
przestępstw29.
24Dz.U.Nr15,poz.83.
25Zob.A.Rzepliński,SądownictwowPolsceLudowej.Międzydyspozycyjnościąanieza-
wisłością,Warszawa1989,s.32;idem,SądownictwowPRL,Warszawa1988,s.42,cyt.
za:M.Melezini,op.cit.,s.83.
26Dz.U.nr46,poz.309.
27Dz.U.Nr31,poz.134.
28Dz.U.Nr23,poz.149.
29Zob.W.Namiotkiewicz,Uwagiwsprawiepolitykirepresyjnej,„PrawoiŻycie”1960,