Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Przedmowa
11
Zczasemjednakzetatyzowanagospodarkazaczęłatracićnaefektywno-
ści,ainflacjaprzybierałarozmiary,nadktóryminiktjużniepanował.Tenieko-
rzystnetendencjeskumulowałysięwokresiekryzysównaftowychlat70.Metody
keynesowskieokazałysiębezsilnewobeckryzysu,wktóryminflacjabyłajednym
zobjawów.Wtejsytuacjinastąpiłzwrotmonetarystyczny,aliberalizm,pokilku
dekadachabsencji,powróciłdogłównegonurtu.
Nowapolitykagospodarcza,którejtwarzamistalisięMargaretThatcher
iRonaldReagan,stawiałaponowniewcentrumuwagiproblemrównowagimakro-
ekonomicznejiwalkęzinflacją.Pozwoliłanaprzezwyciężeniekryzysuizapewniła
światutrzydekadyszybkiegorozwoju.Podobniejakwcześniejkeynesizm,teraz
neoliberalnapolitykagospodarczastałasiępodstawąponadpartyjnegokonsensusu.
Stopniowodogronapaństwootwartejgospodarcerynkowejdołączałyzarówno
państwapostkomunistyczne,jakite,którewcześniejokreślanojakosłaborozwinięte.
Nadłuższąmetęskutkiemneoliberalnejpolitykigospodarczejiglobalizacjibył
zanikmiejscpracywkrajachrozwiniętych,zaniknietylkotradycyjnejklasyrobot-
niczej,aleteżklasyśredniej.Następowałodramatycznerozwarstwieniedochodów.
Dopewnegomomentudobrakoniunkturałagodziłaskutkitychprocesów.Kry-
zys2008rokuujawniłjednakichprawdziwerozmiary.Neoliberalizmznalazłsię
wogniukrytyki.WśródkrytykującychbylizarównodawnizwolennicyKeynesa,
jakiMarksa.Ijedni,idrudzymieliprawoodczuwaćsatysfakcję,conieoznaczało,
żesugerowaneprzeznichreceptybyłyprzyjmowanebezkrytycznie.
Dziśtrudnomówićoponadpartyjnymkonsensusie.Neoliberalnakoncentra-
cjanaefektywnościiobojętnośćnakwestiespołecznesąprzedmiotemkrytyki.
Problemyspołeczneprzekładająsięnaspadekefektywności.Zarównopoprzez
swojebezpośredniekoszty,jakipoprzezzawężenierynkównaskutekpauperyza-
cjidużychsegmentówspołeczeństwa.Trudnojednakprzypuszczać,byrozwiąza-
niembyłrenesansstarychkoncepcji,międzyinnymidlatego,żenierozliczyłysię
onezwłasnąprzeszłością.Nacjonalizacje,reindustrializacjainawrótdokoncep-
cjiautarkicznychnierozwiązująwspółczesnychproblemów.Niezbędnajestnowa
wizjaprzeszłegorynkupracyinowamapakompetencji,naktórewprzyszłości
będzierealnezapotrzebowanie.
