Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
przerwanarozmowa
|
13
RomanBrandstaetterpowybuchudrugiejwojnyświatowejzmie-
niałmetodyartystycznejekspresji,szukałodpowiedzinadręczące
gopytaniaokondycjęczłowiekawdramacieżycia.Możnajednak
powiedzieć,żerównieżjegotwórczośćmiędzywojennabyłanazna-
czonastygmatemdramatyczności(chociażbywybórpseudonimu).
JeszczewWilnie,wpierwszymokresiewojny,przeducieczką,
zacząłpisaćKupcawarszawskiego,będącegodialogiemzKupcem
weneckimSzekspira.PostaćShylocka,którąstworzyłSzekspir,
wmiędzywojniuiwcześniejsłużyłaantysemitomjakodowódna
Wzłą”naturęŻydów.Niemogłempominąćkontekstuteatru,dlate-
goująłemgowAneksiedramatycznym,którytrochęwykraczapoza
tematmojejksiążki.Wpracyniepodajęszczegółówbiograficz-
nych,sąonepowszechnieznane.Wbibliografii,składającejsię
zdwóchczęści,umieszczamtekstyautoraKrólestwaTrzeciejŚwi
ą-
tyninapisanewokresiedwudziestoleciaiwybranetytułydotyczą-
cesporuokulturępolsko-żydowską(wybórbyłkonieczny,gdyż
tekstyzmiędzywojnia,naprzykładartykułyprasowe,wymagałyby
osobnejpublikacji).Bibliografiętraktujęjakomateriałpomocniczy
iinformacyjnydlainnychbadaczy,którzychcielibyzajmowaćsię
międzywojennąkulturąpolskichŻ
ydów.Dlategopomijamzupełnie
wtymzbiorzeprace,częstowybitne,zokresupowojennego,które
byłymibardzopomocne,aktóreumieszczonesąwprzypisach.
Wprzypisach,jeślitakpodanoworyginalnychtytułach,często
zachowujęoznaczeniaprzednazwiskiem:doktor,profesor,radca,
rabinitympodobne,ponieważuważam,żebywająoneelementem
tekstuimająznaczeniewprowadzonymsporze,toniezawszetyl-
kozwyczajowaformuła.
Nakońcunależyspłacićdługintelektualny,niestetynieoprocen-
towany,któryzaciągnąłemuznakomitychbadaczy.Niebyłobytej
książki,gdybyniepracaEugeniiProkop-Janiec,któraotworzyła
przedemnąświatpolskichŻ
ydów.WielezawdzięczamMariiJanion
–jejpomysły(szczególnietedotycząceMickiewicza)stanowiły
inspiracjędopogłębianiatematu.DziękujęShalomowiLindenbau-
mowizIzraela,któregowielewskazówekpozwalałomizrozumieć
kulturępolskichŻydów.Dziękujęmutakżezamateriałypomocne
wpracy.SzczególnydługwdzięcznościzaciągnąłemuJózefaTisch-
nera:jegoksiążkaSpóroistnienieczłowiekabyładlamnieinspi-
