Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WPROWADZENIE
W2012rokuhistorykivarsavianistaJarosławTrybuśwydałnakłademMuzeum
PowstaniaWarszawskiego,MuzeumNarodowegowWarszawieiFundacjiuBęcZmia-
na”książkępt.uWarszawaniezaistniała.NiezrealizowaneinwestycjewstolicyII
Rzeczpospolitej”
(Trybuś
2012),
w
której
poddał
wnikliwej
analizie
kilka
sztandarowychinwestycjiplanowanychwstolicywIIpołowielat30.orazlatach40.
Częśćznichzostaławznacznymstopniuzrealizowanajużwostatnichlatachokresu
międzywojennego(jakDworzecGłówny),częśćznajdowałasiędopierowfazie
wstępnychplanów(jakDzielnicaWystawowanaSaskiejKępieczyDzielnica
Reprezentacyjnaim.MarszałkaPiłsudskiegonaPoluMokotowskim).Trybuśpisał
wkonkluzjiswojejmonografii,iżcelempracybyłarekonstrukcjamarzenia
oWarszawie–nowoczesnejmetropolii,aleistolicypaństwaliczącegosięwświecie,
aspirującegodostatusuregionalnegomocarstwa.LekturaksiążkiuWarszawa
niezaistniała”byłajednązgłównychinspiracjininiejszejpublikacji,którejcelemjest
rekonstrukcjanajwiększychniezrealizowanychinicjatywinwestycyjnychwinfra-
strukturęsportowąmiędzywojennejWarszawy.Cześćztychinicjatyw,zwłaszczate
najbardziejmonumentalne,podejmowanepodkonieclat30.ubiegłegowieku–jak
DzielnicaOlimpijskanaSiekierkach–miałysłużyć,podobniejakprzedsięwzięcia
inwestycyjneopisywaneprzezTrybusia,budowiewizerunkuIIRzeczpospolitejna
arenie
międzynarodowej
i
podkreśleniujej
aspiracji
do
byciaregionalnym
mocarstwem,cobyłoambicjąrządzącegoobozusanacyjnego.Inne,zregułyzakrojone
namniejsząskalę,inicjatywyinwestycyjnemiałynaceluuzupełnieniebraków
materialnegozapleczasportuwarszawskiegoistworzenielepszychwarunkówdo
rozwojuwieludyscyplinsportowych(lekkoatletyka,boks,łyżwiarstwo,wioślarstwo,
kolarstwotoroweiinne).ZarównoniezrealizowanaDzielnicaOlimpijska,jakiza-
krojonenamniejsząskalęprojektyinwestycyjneolokalnymznaczeniu(hala
widowiskowo-sportowa,sztucznelodowiskoitp.)należądogłównychzagadnień
poddanychanaliziewniniejszejpracy.Podejmujeonarównieżkwestiemiejsca
infrastrukturysportowejwnajambitniejszychplanachinwestycyjnychtworzonych
wWarszawiewlatach30.Wtymczasieprzewidywanobowiemwstolicyorganizację
DzielnicyWystawowejnapotrzebyPowszechnejWystawyKrajowejstanowiącej
ukoronowanieobchodów25.-leciaodzyskaniaprzezPolskęniepodległości,która
miałatrwaćodjesieni1943dolata1944roku,atakżefinalizację–najpóźniejdo
końcalat40.–dzielnicyMarszałkaJózefaPiłsudskiego,zmarłegoprzywódcyobozu
politycznegorządzącegoPolskąwlatach1926-1939.Dzielnicata,złożonazbudyn-
kówużytecznościpublicznej(ambasady,siedzibyinstytucjipaństwowych),luksu-
sowychbudynkówmieszkalnychpołączonychszerokąarteriąkomunikacyjnąizwień-
czonaPolemChwałyorazŚwiątyniąOpatrznościBożejmiałastanowićurbanistyczny
pomnikpolitykauznawanegoprzezczynnikirządzącezamężaopatrznościowego
państwowościIIRzeczpospolitej.Wmiejscuobuplanowanychinwestycjiznajdowały
sięjużjednakzabudowaniaoróżnymprzeznaczeniu,wtymobiektysportowe
(stadionyAkademickiegoZwiązkuSportowego,ŻydowskiegoTowarzystwaGimn-
astyczno-SportowegouMakabi”orazStowarzyszeniauDomLudowy”naSaskiejKępie
orazklubusportowegouWarszawianka”wrejoniePolaMokotowskiego).Ichloswkon-
tekścieplanowanychmonumentalnychinwestycjimógłbyćróżny.Rolainfra-
5
