Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
8
WaldemarSKOWROŃSKI
Wielepracbadawczychzzakresusprawnościmotorycznej,aszerzejaktyw-
nościfizycznej,utwierdzałoprzekonanie,żeosobyniepełnosprawneintelektualnie
sązdolnejedyniedouczestniczeniawadaptowanychdoichmożliwościformach
aktywnościruchowej(Dziedzic1988).Długouważano,żedziecizniepełnospraw-
nościąintelektualnącharakteryzująsiępatologicznymizachowaniami,którejednak
możnawyrównaćpoprzezcelowąaktywnośćwróżnychsferachżycia(Gałkowski
1979;Hulek1981;Bilska1989;Borzyszkowska1973,1985,1987;Doroszewska
1981;Carr1984;IvarLovas1993;Cunningham1994;Maszczak1994;Mrugalska
1995;Ziemilska1997;Dykcik1998;Polkowska1998;Czapiga,Małkiewicz1999;
Marchewka1999a;Olechnowicz1991,1994,1999).Największeefektyeduka-
cyjneiwychowawczeuzyskanopoprzezaktywnośćfizyczną.Obecnieniedasię
przecenićkorzyści,jakieprzynosząosobomzdysfunkcjąumysłowąuprawiane
długofalowoćwiczeniafizyczne.
Nagromadzonadotychczaswiedzazróżnychdziedzinnauki(np.pedago-
giczna,psychologiczna,medycznaiinna)orazdoświadczeniapraktycznewpracy
zgrupąosóbniepełnosprawnychniesąjeszczedostateczniespopularyzowane
iwykorzystywanewżyciucodziennym.
Osobyniepełnosprawneintelektualnieróżniąsięmiędzysobąstopniemnasi-
lenianieprawidłowościwsferzeumysłowej,fizycznejispołecznej.Każdaznich
jestinna,gdyżróżnyiniepowtarzalnyjestjejdefektgenetyczny,stopieńuszko-
dzeniaukładunerwowego,atakżezakrespotrzebnejpomocypsychologiczno-
pedagogicznej.Niedysponujemyjeszczedostateczniepewnyminarzędziami
pozwalającymidokładnieokreślićstopieńtychuszkodzeńiwpływyinnychczyn-
ników.Dlategoteżwymaganejeststosowaniezindywidualizowanychbadań,dla
postawieniawmiaręprecyzyjnejdiagnozy,któramogłabywpłynąćnadostarczenie
prawidłowejopiekiiukierunkowanejrehabilitacji.
Potrafimynatomiastdosyćdokładnieocenićsprawnośćmotorycznąjednostki.
Samaznajomośćstanuzdolnościmotorycznychniepozwalaoczywiścienapełne
przewidywaniezachowańmotorycznychwkonkretnychsytuacjachżyciowych.
Próbymotoryczne,uzupełnionekontroląbudowyciała,mogąbyćtraktowanejako
jedenzwielumiernikówzdrowiaatakżeprzystosowaniadożyciaspołecznego.
Kontrolasprawnościmotorycznejmatakżesłużyćrozbudzeniuświadomościosoby
niepełnosprawnejintelektualnieirozwijaćjejpozytywnąpostawęwobecciała.
Specjalistompracującymnarzeczniepełnosprawnychzaśułatwiaćprogramowanie
izaplanowanietypuorazcharakteruzindywidualizowanejaktywnościfizycznej.
Zmianypoziomumotorycznościobserwowanenaprzestrzenidekady
mogąwskazywaćnatakiejejelementy9którewskalispołecznejulegająpo-
prawiealboregresowi.Wnioskiztychbadańpowinnystaćsięsilnymimpul-
semdodziałańprozdrowotnychindywidualnychispołecznych.
Efektykontrolistanumotorycznościmogąbyćpretekstemdotego,abyzmie-
niaćnp.programyszkolne,aleteżedukowaćniepełnosprawnychintelektualnie,jak
