Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RECEPCJACZESKIEJLITERATURYWPOLSCE
PODRUGIEJWOJNIEŚWIATOWEJ
Zastanawiającsięnadfenomenem,jakimbyłozainteresowanieczeskąliteraturą
wydawanąwdrugimobieguwPolscewlatachosiemdziesiątych,należycofnąćsię
niecowprzeszłośćiukazaćdziejewzajemnejpolsko-czeskiejwymianykulturalnej,
szczególnienagruncieliteratury.Zainteresowanietomabowiemswojelogiczneuza-
sadnieniewoficjalniewydawanychksiążkachiichrecepcjiprzezwielelat.
Polsko-czeskiekontaktyliterackiewdwudziestymwiekuukładałysię,możnaby
rzec,sinusoidalnie,pookresachzbliżeniaiożywionejwymianykulturalnejnastępo-
wałymomentystagnacjiiniemalcałkowitegozrywanianawiązanychwcześniejwięzi.
Nategorodzajusytuacjęwpływmiałyprzedewszystkimzarównowzajemne,jak
iwewnętrznestosunkipolitycznewobukrajach.
Początekdwudziestegowiekuprzyniósłznaczneożywieniewkulturalnychkon-
taktachśrodowiskliterackichPolskiiCzechzrodzonenafaliwyznawanychwspólnie
modernistycznychidei.ZpolskiejstronyzasłużyłsięszczególnieZ.Przesmycki(Mi-
riam),którytłumaczyłutworyczeskichpoetów(szczególnieJ.Vrchlickiego,którego
twórczośćwnaszymkrajupropagował),atakżeS.Przybyszewski,niezajmującysię
wprawdzietłumaczeniemzczeskiego,alezatowCzechachpowszechnieznany
iwielbionyjakożywysymbolmodernistycznegoprzełomu.PróczVrchlickiegozcze-
skichpoetów-modernistówwPolscepopularnybyłtakżeJ.Zeyer.Pokrótkimokresie
ścisłejwspółpracywdziedzinieliteraturynadeszłylatamiędzywojenne,awrazznimi
konfliktoŚląskCieszyńskiiwyraźneochłodzeniewpolsko-czeskichstosunkachpo-
litycznych.Odbiłosięononakontaktachkulturalnych,którebyływowymczasie
znacznieograniczone.Brakpolitycznejwoliwutrzymywaniudobrychstosunków
przełożyłsięnaprawiecałkowitąstagnacjęwprezentowaniuwnaszymkrajuczeskiej
literatury.
Latamiędzywojenneniesprzyjaływzajemnejwymianiekulturalnej,politykaza-
równopolska,jakiczeskaniebyłynastawionenazacieśnianiekontaktówmiędzytymi
państwami.Jesttoswegorodzajuparadokshistoryczny,żeobanarodyżyjącetakbli-
skosiebieiodstuleciborykającesięzpodobnymizagrożeniaminiepotrafiłypoodzy-
skaniuniezależnościwypracowaćdrogiporozumienia.Dwapaństwa,zmagającesię
zproblemamizwiązanymiztworzeniemniejakoodpoczątkustrukturpaństwowości,
szukającewłasnychdrógdemokracji,zasojusznikówuważałyzachodniemocarstwa,
zamiaststworzyćregionalneprzymierze,którepozwoliłobybyćmożenauniknięcie