Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
8
szychzaowocowaławPolscewłaśniemiędzyinnymiznaczącąliczbąpublikacjidoty-
czącychCzechiwzajemnie.Wprzypadkuczeskichpublikacjiukazującychsięwpol-
skimdrugimobieguwlatachpóźniejszychrok1968możnauznaćzatemzawyraźną
ramęczasową.
Określeniedatyzamykającejinteresującymnieokresrównieżnasuwakilkapro-
blemów,badaczepolskiegodrugiegoobieguniesązgodnicodomomentu,wktórym
ówdrugiobiegnależyuznaćzazakończony;podajątrzymożliwedatykońcaniezależ-
negoruchuwydawniczegowPolsce.Jednąznichjestterminwyborówdoparlamentu
wczerwcu1989roku,gdyżwłaśniewtedynastąpiłaradykalnazmianasytuacjipoli-
tycznejwkraju,jednakżenadalobowiązywałajeszczeustawaocenzurze,którabyć
możedziałałajużwtrochęinnysposób,alejednakniektórewydawnictwanadalbyły
publikowanepozajejkontrolą.Pojawiasięwięcdrugazmożliwychdat,jestniąmo-
mentuchwaleniaustawyozniesieniucenzury11kwietnia1990roku,jednakiwtedy
niewszystkiewydawnictwazostałyoficjalniezarejestrowane.Kolejnądatąmożebyć
więc31sierpnia1990roku,dokiedytowszystkiedziałającenieoficjalniewydawnic-
twamiałymożliwośćrejestracjiizalegalizowaniaswojejdziałalności2.Wydajesię,że
właśnietatrzeciaopcjajestnajbliższaprawdy.Należyprzyjąć,żepoczerwcu1989
rokuzjawiskoniezależnegoruchuwydawniczegowPolscepowoliustawałoidokońca
roku1990wszystkiewydawnictwanieoficjalnebądźzalegalizowałysię,bądźzaprze-
stałyswojejdziałalności–zakryteriumczasowenaużytekswojejpracyuznałamwięc
koniecroku1990.
Kolejnymproblememwynikającymztytułupracyokazałosięokreślenie„czeskie
publikacje”;jestononatylenieprecyzyjne,żewymagadodatkowychwyjaśnień.Przez
tenterminrozumiemnietylkoprzekładyzczeskiejliteraturyipublicystyki,aletakże
tłumaczeniazjęzykaczeskiegoutworównienależącychdoliteraturyczeskiejoraz
wszelkiepublikacjedotycząceCzech,któreukazałysięwpolskimdrugimobiegu.Inte-
resowaćmniebędąwszelkiegorodzajuinformacjeoaktualnychiprzeszłychwydarze-
niachwCzechosłowacji,szerszepublikacjezzakresużyciaspołecznegoipolitycznego
Czechorazrecepcjaprzekładówczeskiejliteratury,tzn.recenzje,polemikiitp.Worbicie
moichzainteresowańpozostajewięcszerokikrągpublikacjidotyczącychróżnychprze-
jawówżyciaspołecznegoikulturalnegonaszychpołudniowychsąsiadówwlatach1968–
–1990orazpublikacjeotematycehistorycznej.Wswojejpracypostaramsięjeusyste-
matyzowaćwedługwybranychkryteriówisporządzićopiszjawiska.Obiektemmoich
rozważańpozostanąprzedewszystkiminformacjedotycząceCzech,jednakzdajęsobie
sprawę,żezracjiistnieniapaństwawspólnegodlaCzechówiSłowakówniekiedytrudno
będziewyodrębnićpublikacjezajmującesięwyłącznieCzechami.
Należyjednocześniezastrzec,żeniestetyniejestmożliwedokonanieanalizyobej-
mującejbezwątpliwościwszystkieczeskiepublikacje,któreukazałysięwpolskim
drugimobiegu,atozpowoduutrudnionegodostępudomateriałówźródłowych.Nie
istniejepełnyzbiórwszystkichpolskichwydawnictwniezależnych;swojeposzukiwa-
TymmożnawyjaśnićpowstanieKarty77.(...)Krokpokrokuposzerzanaprzestrzeńwolnościirozszerza-
jącasięrównoległapolisznastępującąmłodągeneracją(...)prowadziławhistorycznymmomencierozpadu
sowieckiegoblokudolistopada1989.Równoległapolisrozrosłasięwpolispowszechną”(tłum.aut.).
2Por.M.Jastrzębski,Materiałydobibliografiidrukówzwartychwydanychpozazasięgiemcenzury
13XII1981–31XII1988,Warszawa1994,s.8.
