Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
A.Dąbrówka,Średniowiecze.Korzenie,Warszawa2005
ISBN83-01-14430-0,©byWNPWN2005
przedstawionojakooczywistemęczeństwo.Zostałonwykreowany
owielepóźniej,kiedyjużniebyłożadnychbezpośrednichświadectw.
Pewnąrolęzachęcającąmogłaodegraćsprawaangielskiegobiskupa
TomaszaBecketa(teżzabitegoprzezkróla,1170),któradziękiswo-
jejjednoznacznościzakończyłasiębłyskawicznąkanonizacją(1173).
Jegożywotznajdowałsięwksięgozbiorzekrakowskimprzypisywany
biskupowiOdrowążowi(Kozłowska-Budkowa,1957).
Skuteczneskonstruowanieświętościnapotrzebymetropolii
krakowskiejokazałosięowocnedlapaństwaiKościołapolskiegodoby
rozbiciadzielnicowego.Odbyłosiętowdwuetapach.KronikaKadłub-
ka(II20)przeciwstawiłasobieświadectwatradycjidworskiejikate-
dralnej.PierwszauważałaBolesławazasprawiedliwegowładcę,który
oskarżyłbiskupaowsparciebuntupoddanych,zdradęstanuiniemo-
ralność.Tradycjakościelnawidziaławbiskupienieugiętegoposkro-
micielaokrutnegowładcy.NajwyraźniejKadłubekniemógłpoprostu
zignorowaćtradycjidworskiej,aleprzeciwstawiłjejinną,conajmniej
równorzędną.TojużjestnowyKościół,nietylkopogregoriański,wy-
zwalającysięmozolniespodwładzycesarza,aleprzejmującyinicja-
tywę,którejwyrazemjestśmiałyprogramcywilizacyjnywyznaczony
nasoborzelaterańskimIV(1215),wktórymWincentyuczestniczył
zresztąjakopierwszybiskupkrakowskiwybranynapodstawiepra-
wakanonicznegobezudziałuświeckiegowładcy.Wincentypotrafił
wswojejKroniceprzedefiniowaćistotękonfliktumiędzykrólemabi-
skupemwnowymduchu.JegonastępcabpIwoOdrowąż(1218–1229)
zainicjowałprzygotowaniadokanonizacjiStanisława,ukończyłjezaś
bpPrędota(1242–1266).Ontodoprowadziłdofazykońcowej:komi-
syjnegospisaniacudów(1250),kontrolniepowtórzonegoprzezlegata
papieskiego,którysformułowałwynikijakourzędowyzałącznikdoakt
procesu:Miraculas.Stanislai(1252).
Pokanonizacji(1253)nastąpiłouroczysteprzeniesieniereli-
kwii,wdniupierwszegoświęta(8maja1254),naktórezjechaliksią-
żętapolscy.Piastowiczeprzyczynilisiędoprzyszłegozjednoczenia,
zachowalibowiempoczuciewspólnoty,mimożejużniedziałałajej
politycznapodstawa—ustanowionaprzezKrzywoustegoustrojowa
zasadastarszeństwa(władzęsenioradziedziczyłnajstarszywrodzie,
nienajstarszysynseniora).Kanonizacjabyłakrokiempolitycznym
mającympomócwodzyskaniusuwerennościiintegralnościpaństwa.
23
