Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
RostysławWaceba
Widajewicz
5
czyLechA.Tyszkiewicz
6
,temattenjestaktualnydodzisiaj.Po-
zostajenierozwiązanepytanieoetnogenezęnarodówpołudniowegoPołabia,
cozkoleibardzoutrudniawnioskowanieostrukturzeetnopolitycznejowego
regionu.Tymczasemwspółczesnebadaniahistoryczne,archeologiczneiling-
wistycznepozwalajądokładniejprzestudiowaćetnogenezęSerbówpołabskich
orazzrobićkolejnykroknadrodzedoustaleniapochodzeniaMilczaniŁuży-
czan
7
.WartotakżerozpatrzyćorganizacjęplemiennąpołudniowegoPołabia
jakosystemdynamiczny,ponieważwdotychczasowejliteraturzeprzedmiotu
podobnepodejściezaprezentowalitylkoLechA.Tyszkiewicz
8
iHenrykŁow-
miański
9
.
Celemniniejszegoszkicujestzbadaniestrukturyetnicznejipolitycznej
południowegoPołabiawkońcuVI1pierwszejćwierciXwiekunapodstawie
analizyiporównaniawynikówbadańarcheologicznychilingwistycznychze
wzmiankamizeźródełpisanych.Ponieważtrudnojestdostrzecstandardowe
podziałypolitycznenaetapieprzedpaństwowym,należytutakżeomówić,co
rozumiemypodpojęciemnetniczne”inpolityczne”.Rozpatrujemywięcpodzia-
łyetnicznejakozróżnicowanepodziaływjęzyku,kulturzematerialnejoraz
trybieżycia,politycznezaśjakogranicepomiędzyobszaramirozpowszech-
nieniasięwładzyinstytucjipolitycznych,bądźwiecu,bądźwładzyksiążęcej.
Przyjmujemynaogół,żepodziałypolitycznebyłykonsekwencjąsyntezypo-
działówgeograficznychietnicznych,leczzbiegiemczasusamestawałysię
teżpodziałamietnicznymi.Wramachrealizacjiokreślonegotuwcześniejcelu
podziałyetnicznezostaływyznaczonenapodstawiestudiównadpochodze-
niemsłowiańskiejludnościpołudniowegoPołabia,politycznezaśdrogązesta-
wieniawzmianekzeźródełówczesnychzestrukturąplemiennąpóźniejszego
okresu.
5
J.Widajewicz:Serbowienadłabscy…
6
L.A.Tyszkiewicz:PodziałyplemienneiproblemjednościSłowianserbo-łużyckich.W:
SłowiańszczyznapołabskamiędzyNiemcamiaPolską.Materiałyzkonferencjinaukowej,zor-
ganizowanejprzezInstytutHistoriiUAMwdniach28129IV1980r.Red.J.Strzelczyk.
Poznań1981,s.1091131.
7
ŚredniowiecznymdziejomDolnychŁużyczostałopoświęconedziełoGertraudEvy
Schrage:SlavenundDeutscheinderNiederlausitz:UntersuchungenzurSiedlungsgeschichte
imMittelalter.Berlin1990,s.25145.Od1992r.prowadzononatymterenieobszernebadania
archeologiczne,którychwynikizostałyprzedstawionewmonografiiFelixaBiermanna(Sla-
wischeBesiedlungzwischenElbe,NeißeundLubsza:archäologischeStudienzumSiedlungs-
wesenundzurSachkulturdesfrühenundhohenMittelalters.Bonn2000)ipracachJoachima
Henninga(ArchäologischeForschungenanRingwälleninNiederungslage:DieNiederlausitz
alsBurgenlandschaftdesöstlichenMitteleuropaimfrühenMittelalter.In:Frühmittelalter-
licherBurgenbauinMittel-undOsteuropa.Hrsg.J.Henning,A.T.Ruttkay.Bonn1998,
s.8121).
8
L.A.Tyszkiewicz:Podziałyplemienne…,s.1091131.
9
H.Łowmiański:PoczątkiPolski:zdziejówSłowianwItysiącleciun.e.T.3.Warszawa
1967,s.2041208.
