Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ZagadnieniestrukturyetnicznejipolitycznejpołudniowegoPołabia…
15
W2.poł.XIXwiekuwpracachWilhelmaBogusławskiegoiMichałaHór-
nika
10
znalazłasiędośćciekawakoncepcjawczesnychdziejówludnościsło-
wiańskiejpołudniowegoPołabia,głosząca,żeistniałtukiedyśjeden,chociaż
rozdzielonynaposzczególneżupy,plemionaiksięstwa,naródserbski(nplemię
serbołużyckie”),częściączynawetjądremktóregobyliSerbowiełużyccy
11
.
Tezatamiałaistotneznaczeniespołeczno-kulturalne1uzasadniałastosowanie
przezsłowiańskichmieszkańcówDolnych(potomkowieŁużyczan)iGórnych
(potomkowieMilczan)ŁużycwspólnejnazwyetnicznejnSerbowie”,wyposa-
żającjązarazemwwielkąprzeszłośćhistoryczną.Zperspektywydążeńnaro-
dowychdoskonaleuzupełniałotoogromnąpracęMichałaHórnikanadzjedno-
czeniemGórnychiDolnychŁużyczanpoprzezmowę,językiortografię
12
.
Przedstawionawizjanawiązujedowzmianekzestosunkowopóźnychźró-
deł,jakKronikaKosmasa
13
,którerozpowszechniałytoponimnSerbia”nazie-
miedawnychMilczaniŁużyczan
14
.Wśródzwolennikówjednościetnicznej
10
W.Bogusławski:Rysdziejówserbo-łużyckich…,s.117;Tenże,M.Hórnik:Historija
serbskehonaroda…,s.13114.
11
WkontekścietejwłaśniekoncepcjinależyanalizowaćtwierdzenieWilhelmaBogusław-
skiegooistnieniukiedyśwspólnejdlawszystkichSerbówstolicywpobliżudzisiejszegoBu-
dziszyna,wcentrumGórnychŁużyc(zob.W.Bogusławski:Rysdziejówserbo-łużyckich…,
s.25).
12
B.Tomiak:MichałHórnik1duchowyorędownikpolskościnaŁużycach.nNasze
Historie”1999,R.4,s.20.
13
WChronicaBoemorumKosmasazamieszczonokilkawzmianekoSerbii(zob.:Cosmae
PragensisChronicaBoemorum.UntermitarbeitvonW.Weinberger.Hrsg.vonB.Bretholz.
In:MonumentaGermaniaeHistoricaindeabannoChristiqvingentesimousqueadannim
millesimumetqvingentesimum.ScriptoresRerumGermanicarum.Novaseries.T.2.Berolini
1923,s.95,141,144).Pod1087r.Kosmaswspomina,żeSerbiazostałaniegdyśoddanakró-
lowiczeskiemuWratysławowiIIprzezcesarzaHenrykaIV:nAnnodominiceincarnationis
MLXXXVII.RexWratizlauscollectoexercituintratZribiam,quamolimimperatorHeinricus
inperpetuumsibihabendamtradideratet[…]”1tamże,s.141.Wiemynatomiast,żew1071r.
HenrykIVoddałwzarządzanieWratysławowiIIpagusMilska,czyliziemięMilczan(zob.
G.E.Schrage:DieOberlausitzbiszumJahr1346.In:GeschichtederOberlausitz:Herrschaft,
GesellschaftundKulturvomMittelalterbiszumEndedes20.Jahrhunderts.Hrsg.vonJ.Bahl-
cke.Leipzig2004,s.59),atozkoleidoprowadzadowniosku,żetowłaśnieziemięMilczan
uznawałKosmaszanSerbię”lubjejczęść.
14
ArturSzrejtertłumaczyowąpomyłkęstosunkowowczesnymzanikiemtradycjiodręb-
nościposzczególnychludówsłowiańskichpołudniowegoPołabiapozawładnięciutamtejszych
ziemprzezNiemców,wwynikuczegozachowałasięwludzkiejpamięcinazwanajwiększe-
gozdawnychzwiązkówplemiennych(zob.A.Szrejter:Podpogańskimsztandarem.Dzieje
tysiącawojenSłowianpołabskichodVIIdoXIIwieku.Warszawa2014,s.286).Przeniesie-
nienazwetnicznychczyteżterytorialnychnajednostkisąsiadująceniebyłozresztączymś
niezwykłymdlatradycjiśredniowiecznej,copoświadczarównieżpiętnastowiecznaekspansja
nazwynŁużica”naMilsko(zob.F.Michałk:Dialektalnezróżnicowaniełużyckiegoteryto-
riumjęzykowegonatlespołeczno-historycznym.W:Językowezróżnicowanieterytorialnewo-
becwpływuczynnikówpozajęzykowych.Red.J.Majowa.Wrocław1985,s.37),powodująca
powstaniepojęcianGórnaŁużyca”.
