Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
1.Agresjaiokresadolescencji…
Przemocinterpersonalnamanietylkowymiarindywidualny,aledotyczy
takżeaktywnościnapoziomiegrupspołecznychicałychspołeczności.Szczególną
jejformęstanowitakzwanaprzemocstrukturalna,któraodnosisiędowarun‑
kówspołecznych,pociągającychzasobąszkodliwekonsekwencjedlapewnych
grup.Tentypprzemocyuważanyjestzaniejawnącechęsystemówspołecznych,
prowadzącądonierównościiniesprawiedliwości,np.poprzeznierównądystry-
bucjęokreślonychdóbrczyinstytucjonalizacjęhierarchiiwładzypodwzglę‑
dempłci
23
.NagrunciepolskimprzemocąstrukturalnązajmowałsięZbigniew
Kwieciński
24
,którypodkreślał,żeoileprzemocbezpośrednia(osobista)jestodczu‑
wanaprzezjednostkęjakoopresjapsychiczna,stanzależnościlubczynnośćużycia
przeważającejsiłyfizycznej,otyleprzemocstrukturalnastanowinprzemoczasta‑
nychstrukturświatapozajednostkąnatlejejprzestrzeniżycia”.Elementemprze‑
mocystrukturalnejjestprzemocsymboliczna,związanazprzekazywaniemwzo‑
rów,symboli,znakówzastanejkulturywrazznarzuceniemichznaczeńiinter‑
pretacji
25
.Jaksięwydaje,matoswojeodniesieniedofunkcjonowaniainstytu‑
cji(wtymszkoły),atakżeznajdujewyrazwtreściachstaleobecnychwśrodkach
masowegoprzekazu.
1.4.
Przemocrówieśnicza—rozstrzygnięciadefinicyjne
Wodniesieniudoprzemocywystępującejwgrupachrówieśniczychnajczęściej
stosujesięzamienniedwapojęcia:bullying1termin,którytrudnojednoznacznie
przełożyćnajęzykpolski,alenajczęściejtłumaczonyjestjakotyranizowanie,oraz
mobbing1rozumianyjakoosaczanie,wywieraniepresji.
WedługklasycznejjużdefinicjiDanaOlweusa26uczeńpodlegatyranizowaniu
(prześladowaniu),kiedyprzezdłuższyczasjestnarażonynaregularniepowtarza‑
jącesięnegatywnedziałaniazestronyinnegoucznialubgrupyrówieśników.Tego
typudziałaniamogąprzybieraćformę:
1werbalną1grożenie,przedrzeźnianie,krzyk,obraźliweepitetyitp.,
1fizyczną1bicie,przetrzymywanie,deptanieitp.,
1symboliczną1obraźliwegesty,wyłączeniezgrupyitp.
23B.Krahe:Agresja…,s.19.
24Z.Kwieciński:Socjopatologiaedukacji.Warszawa:Edytor1992,s.120.
25E.Muszyńska:Swoboda,przymusiprzemoc.Poznań:WydawnictwoNaukoweUniwersy‑
tetuim.AdamaMickiewicza1997.
26D.Olweus:Bullying:WhatWeKnowandWhatWeCanDo.Oxford:BlackwellPublishers
1993,s.9.