Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
Wstęp
nieplanujeorazrealizujeceleizadania,dobieratreści,metodyorazśrodki,
atakżedokonujeautokontroliiautoocenywłasnegodziałania,zmierzającego
dowielostronnegorozwojuosobowości;takieujęcieautoedukacjiłączydzie-
lonedotejporyprocesysamokształceniaisamowychowania.Teoretycznych
podstawdowyjaśnianiaiopisuautoedukacjiposzukiwałamnagrunciefilozofii
personalistycznejorazpsychologiipoznawczejitransgresyjnej.Zaszczególnie
ważnedlaautoedukacjiuznałamwynikająceztradycjipersonalistycznejtwier-
dzeniaopodmiotowościczłowiekajakoosoby,ojegowartościigodności,
niepowtarzalnościoraznadrzędnościwzględemwszelkichinnychwartości
materialnych,strukturorganizacyjnychczyspołeczno-ekonomicznych,atakże
rolirelacjimiędzyosobowych,dookreślającychegzystencję.Wświetlezałożeń
filozofiipersonalistycznejczłowiekjawisięjakoosobanietylkorozumna,ale
iwolna:postępującazrozmysłem,odpowiedzialna,samoświadomaizdolnado
samorozwoju.Dlazrozumieniaprocesuautoedukacjidużeznaczeniemapo-
znawczepodejściedoosobowości,aszczególnieujęcieczłowiekajakopodmiotu
poznającegoświatisamegosiebie,stanowiącegozłożonysystempobierający,
przetwarzającyiintegrującyinformacje;następnie:proaktywneireaktywne
konstruowaniewłasnejprzyszłości,podmiotowakontrolaorazprzyjęcieorien-
tacjinadziałanie,atakżemechanizmyzapewniająceintegracjęosobowości1
pojęciewłasnejosoby,samoświadomość,processamoregulacji.Inspiracjidla
opisuiposzerzeniarozumieniaautoedukacjimożnateżposzukiwaćnagruncie
psychologiitransgresyjnej,któraproponujepozytywnąkoncepcjęczłowieka,
akcentującjegowolność,sprawstwo,samodzielność,względnąsamosterowność,
ewentualniewewnątrzsterowność.Innejejzałożenia,istotnezpunktuwidzenia
autoedukacji,toprzedewszystkimosobowość,tworzącasieciowąorganizację
względnietrwałychirównoważnychpsychonówiposiadającamechanizmy
rozwoju,dziękiktórymmożesięzmieniać.Zmianytepolegajągłówniena
rozbudowywaniusiępsychonóworazpołączeńmiędzynimi,azachodządzięki
działaniomtransgresyjnymocharakterzecelowościowym:aktywnośćtrans-
gresyjnajestinicjowanadziękipotrzebomczłowieka,szczególniepotrzebie
potwierdzaniaiwzmacnianiawłasnejwartości,którajestuznawanazajedną
znajważniejszychsiłsprawczychtransgresji.Dokonywaniatransgresjiutrudnia-
jąprzeszkodypodmiotowe,związanem.in.zantytransgresyjnyminastawieniami
jednostki,jejniecierpliwościąilękiemprzedupublicznieniemdzieła,orazprze-
szkodyocharakterzeprzedmiotowym,wynikającenajczęściejzograniczenia
wolnościindywidualnejigrupowej.
Świadomośćpotencjalnegowpływunaswądrogężyciowąiautorozwój
jednostkauzyskujewokresiedorastania,cowiążesięzbudowaniemwła-
snejtożsamościorazuzyskaniempewnejdojrzałościemocjonalnej,społecznej
ipsychicznej,sprzyjającejefektywnościdziałania,realizacjicelówizadań.
Wokresiedorosłościczłowiekjestzdolnydoautorefleksji,kreowanianja”
idealnegoiplanowaniadługofalowychdziałańwłasnych,stającsięzarazem
