Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
zogromnymprzywilejem:pozwoliłamipodróżować
zrozmaitymiekipamifilmowymipobyłychkrajach
ZwiązkuRadzieckiegoispotykaćsięzludźmi,którzy
wcześniejniemogliopowiedziećnikomuoswoich
doświadczeniach.Przezwielelatodwiedzałem
najróżniejszezakątkidawnegoimperium,odSyberii
poUkrainę,odKałmucjipowybrzeżeMorzaBarentsa,
odLitwypoWołgę.Rozmawiałemzemerytowanymi
członkamisłużbbezpieczeństwa,zmieszkańcamiwsi,
którzywycierpieliwieleokrucieństwzrąkniemieckich
żołnierzyisowieckichpartyzantów,zweteranami
gigantycznychbitewpodStalingrademipodMoskwą,
anawetzbyłymtelegrafistąStalina.Tenostatni
opowiedziałmi,żewponurychdniachpaździernika
1941rokudyktatorbyłbliskidecyzjioucieczce
zestolicy.Gdybymurberlińskinierunąłigdybynie
upadłZwiązekRadziecki,świadkowietychniezwykłych
wydarzeńniezdążylibypodzielićsięznikimswoimi
doświadczeniami–strachprzedkarązamknąłby
imusta,aichhistorieprzepadłybynazawsze.
Tegorodzajumateriałźródłowyjestniezwyklecenny
dlakażdego,ktochceporównywaćobudyktatorów.
Wzaciszuwygodnych,dobrzeogrzewanychgabinetów
HitleriStalinpodejmowalidecyzjeprzynoszące
cierpieniemilionomzwykłychludzi.Koniecznie
powinniśmyzatemoddaćgłosofiarom.
Dorelacjinaocznychświadkówmusimypodchodzić
zeszczególnąostrożnościąiwyczuciem.Wjednej
zwcześniejszychksiążekopowiedziałem,wjakisposób
sprawdzaliśmyautentycznośćpozyskanychmateriałów
ipisałem,nacotrzebazwracaćuwagę,kiedy
wykorzystujesiętakieźródła[6].Niezależnieodtych
zastrzeżeń,latapracyzrelacjamiświadkównauczyły
mnie,żewspomnieniaprzywoływanepowielu
dekadachniesąznaturyrzeczymniejwiarygodneniż
